Eyalet Bosnia

Eyalet Bosnia Eyalet-i Bosna
Eyalet di di Empayar Uthmaniyyah
1580–1867
Eyalet Bosnia pada tahun 1683
Ibu kota	Bosna-Saray (kini Sarajevo) (1520–1553) Banja Luka (1553–1639) Bosna-Saray (kini Sarajevo) (1639–1699) Travnik (1699–1832)
Keluasan
• 1856[1]	70,038 km2 (27,042 bt2)
Populasi
• 1732[2]	340000
• 1787[2]	600000
History
Sejarah
• Ditubuhkan	1580
• Dibubarkan	1867
Didahului oleh Diganti oleh Sanjak Bosnia Eyalet Herzegovina Vilayet Bosnia
Hari ini sebahagian daripada	Bosnia dan Herzegovina  Croatia  Serbia  Montenegro

Eyalet Bosnia^[3] (Bahasa Turki Uthmaniyah: [Eyalet-i Bosna] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan),^[2] Bahasa Bosnia: [Bosanski pašaluk] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)) atau Bosnia Beylerbeylik (Turki: Bosna Beylerbeyliğicode: tr is deprecated , Bahasa Bosnia: [Bosanski beglerbegluk] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)) adalah sebuah eyalet (juga dikenali sebagai sebuah beylerbeylik) dalam empayar Uthmaniyyah, kebanyakan berdasarkan wilayah yang kini berada dalam negara Bosnia dan Herzegovina. Sebelum Perang Turki Agung, ia juga terdiri daripada kebanyakan kawasan di Slavonia, Lika, dan Dalmatia yang kini berada dalam negara Croatia. Berdasarkan laporan, luas kawasannya pada kurun ke-19 adalah 20,281 batu persegi (52,530 km²).^[4]

Latar belakang

Selepas Raja Stephen Tomašević dihukum mati pada tahun 1463, bahagian tengah Kerajaan Beraja Bosnia ditukarkan menjadi sanjak Bosnia. Duchy Herzegovina kemudian dimasukan pada tahun 1483.

Sejarah

Penubuhan

Pada tahun 1580, Ferhad Pasha Sokolović menjadi gabenor pertama di Eyalet Bosnia, sebagai seorang beylerbey (juga dirujuk sebagai "pasha").^[5] Eyalet Bosnia (atau Pashaluk) terdiri daripada Sanjak Bosnia (wilayah tengah), Sanjak Herzegovina, Sanjak Vučitrn, Sanjak Prizren, Sanjak Klis, Sanjak Krka, dan Sanjak Pakrac.^[5]

Kempen peperangan Uthmaniyyah di Eropah berlangsung sepanjang tempoh ini, dan wilayah ini mencapai kemuncaknya pada tahun 1683.

Kejatuhan

Perang Turki Agung yang berakhir dengan kekalahan Uthmaniyah pada tahun 1699 membawa kemorosotan besar di wilayah Eyalet ini. Selepas Perjanjian Karlowitz, wilayah ini dipecahkan menjadi empat buah sanjak (tiga daripadanya juga berkurang dari segi saiz) dan dua belas kekaptenan. Sebelum Perjanjian Passarowitz, 28 buah kekaptenan ketenteraan diasaskan, lebih separuh daripadanya berada di sepanjang perbatasan. Pentadbiran ketenteraan seperti ini berdasarkan Perbatasan Ketenteraan Austria di sebelah sempadan yang bertentangan. Pada tahun 1703, kedudukan pasha dipindahkan daripada Sarajevo ke Travnik, di sebabkan Sarajevo telah musnah dalam kebakaran semasa perang; dan tidak dipindahkan semula sehingga tahun 1850.^[6]

Pemberontakan Bosnia

Pada permulaan kurun ke-19, Bosnia merupakan salah sebuah daripada wilayah yang kurang membangun dan memiliki lebih banyak kuasa autonomi dalam empayar Uthmaniyah.^[7] Pada tahun 1831, kapudan Bosnian Husein Gradaščević menduduki Travnik, menuntut autonomi dan penamatan pembaharuan ketenteraan di Bosnia.^[2] Akhirnya, dengan menggunakan permusuhan antara para bey dan kapudan, wizurai besar berjaya menggagalkan tentera Herzegovinia yang mana diketuai oleh Ali-paša Rizvanbegović, daripada Gradaščević’s.^[2] Pemberontakan ini dihapuskan dan pada tahun 1833, sebuah eyalet Herzegovina baru diasaskan di bahagian selatan eyalet Bosnia dan dianugerahkan kepada Ali-paša Rizvanbegović sebagai imbuhan atas sumbangan beliau menghancurkan pemberontakan ini.^[2] Entiti baru ini hanya bertahan selama beberapa tahun: selepas kematian Rizvanbegović, ia dimasukan semula ke dalam Eyalet Bosnia.

Ia merupakan wilayah pertama Uthmaniyah yang menjadi sebuah vilayet selepas pembaharuan pentadbiran pada tahun 1865, dan menjelang tahun 1867 ia direformasikan ke dalam Vilayet Bosnia.^[8]

Gabenor

• Sarı Süleyman Pasha
• Osman Gradaščević
• Hasan Predojević
• Husein Gradaščević
• Husein Boljanić
• Ali-paša Rizvanbegović
• Mehmed-beg Kulenović
• Bekir Pasha (1800–01)

Ibu negara

Ibu negara Eyalet Bosnia bertukar beberapa kali:

• Travnik (1553; 1697–1833; 1839/40–1851)^[9]
• Banja Luka (Banyaluka atau Banaluka) (1553–1638)^[10]
• Sarajevo (Saray Bosna) (1639–1697;^[11] 1833–1839/40;^[12][13] 1851–1878)

Divisyen pentadbiran

Rujukan

Sumber

• Ibrahimagić, Omer (1998). Constitutional development of Bosnia and Herzegovina (PDF). Sarajevo: Vijeće kongresa bošnjačkih intelektualaca. ISBN 9958-47-030-6. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2018-04-17. Dicapai pada 2017-05-30. Cite has empty unknown parameter: |trans_title= (bantuan)