Negenbandgordeldier

Negenbandgordeldier
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2013)
Negenbandgordeldier
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Orde:Cingulata (Gordeldierachtigen)
Familie:Dasypodidae
Geslacht:Dasypus
Soort
Dasypus novemcinctus
Linnaeus, 1758
Verspreidingsgebied
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Negenbandgordeldier op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

Het negenbandgordeldier (Dasypus novemcinctus) is een zoogdier uit de familie Dasypodidae. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus in de tiende editie van Systema naturae.[2][3][4]

Kenmerken

Bij deze soort bestaat het pantser op zijn rug uit acht tot tien (meestal negen) gordels, verbonden door buigzaam weefsel. De hoornplaten en de leerachtige huid nemen een zesde deel van het lichaamsgewicht voor hun rekening. De lichaamslengte bedraagt 35 tot 57 cm, de staartlengte 24 tot 45 cm en het gewicht 2,5 tot 6,5 kg.

Voorkomen

Het negenbandgordeldier komt oorspronkelijk uit Latijns-Amerika, maar komt sinds de jaren 1880 ook voor in de Verenigde Staten, en rukt sindsdien naar het noorden en oosten op. Hun biotoop bestaat uit bossen, grasland en voorstedelijk gebied. Ze zijn slecht bestand tegen kou, aangezien ze weinig behaard zijn en geen winterslaap houden. Ze leven in ondergrondse burchten.[5]

Voortplanting

Bij het negenbandgordeldier komt polyembryonie voor. Het vrouwtje krijgt meestal twee of vier jongen: een eeneiige twee- of vierling. De vrouwtjes zijn na één jaar vruchtbaar.[5]

Voeding

Negenbandgordeldieren zijn omnivoor en voeden zich met mieren, vogels, vruchten en wortels.[5]

Aanrijdingen

Deze solitaire dieren worden in de Verenigde Staten veel door auto's doodgereden. Ze hebben de eigenaardige eigenschap om in de lucht te springen als er gevaar dreigt. Als de wielen van de auto's ze niet raken, springen ze vaak zelf tegen de voor- of onderkant van de auto.

Overbrenging van ziekten

Lang is gedacht dat het gordeldier, buiten de mens, het enige dier is dat aan lepra kan lijden. Ondertussen weet men dat de ziekte ook kan voorkomen bij chimpansees en mangabey-apen.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (en) Negenbandgordeldier op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. ↑ Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 51
  3. ↑ Gardner, A.L. (2005). "Order Cingulata". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eds.) Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 94-95. ISBN 978-0-8018-8221-0.
  4. ↑ Mammal Diversity Database (2023). Dasypus novemcinctus Linnaeus, 1758. Mammal Diversity Database (Version 1.11). DOI: 10.5281/zenodo.7830771. Geraadpleegd op 27-08-2023.
  5. ↑ a b c Armadillo Invasion: Warm-Weather Critters Expanding East. National Geographic (7 oktober 2011). Geraadpleegd op 11 oktober 2011.
· · Sjabloon bewerken
Geslachten en soorten van gordeldierachtigen (Cingulata): families Chlamyphoridae en Dasypodidae
Cabassous:Midden-Amerikaans kaalstaartgordeldier (C. centralis) · Chacokaalstaartgordeldier (C. chacoensis) · Cabassous squamicaudis · Groot kaalstaartgordeldier (C. tatouay) · Zuidelijk kaalstaartgordeldier (C. unicinctus)
Calyptophractus:Burmeistergordelmol (C. retusus)
Chaetophractus:Klein behaard gordeldier (C. vellerosus) · Bruinbehaard gordeldier (C. villosus)
Chlamyphorus:Gordelmol (C. truncatus) ·
Dasypus:Dasypus beniensis · Kapplergordeldier (D. kappleri) · Dasypus mazzai · Negenbandgordeldier (D. novemcinctus) · Dasypus pastasae · Harig gordeldier (D. pilosus) · Savannegordeldier (D. sabanicola) · Zevenbandgordeldier (D. septemcinctus)
Euphractus:Zesbandgordeldier (E. sexcinctus)
Priodontes:Reuzengordeldier (P. maximus)
Tolypeutes:Kogelgordeldier (T. matacus) · Driebandgordeldier (T. tricinctus)
Zaedyus:Dwerggordeldier (Z. pichiy)