Panoramawagen Glacier-Express

Panoramarijtuigen Glacier-Express
Panoramawagens Bp 4066 en Bp 4064 van de MGB in Randa
Restauratie rijtuig WRp 3834 van de MGB te Brig
Nummering zie tekst
Fabrikant Breda uit Pistoia
Stadler Rail uit Altenrhein
In dienst 1993 - 2006/2007
Asindeling 2’ 2’
Spoorwijdte (meterspoor) 1000 mm
Massa 1e klas en 2e klas rijtuig: 23 ton
Restauratie rijtuig: 25 ton
Lengte over buffers 18.50 m
Breedte 2.68 m
Hoogte 3.96 m
Aantal zitplaatsen zie tekst
Maximumsnelheid adhesie: 100 km/h
tandrad: 35 km/h
Stroomsysteem ~ 320 volt 16 2/3 Hz
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De Panoramawagens voor de Glacier-Express zijn rijtuigen voor het regionaal (toeristisch) personenvervoer van de Zwitserse spoorwegmaatschappijen Rhätische Bahn (RhB), Furka-Oberalp-Bahn (FO) en Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ). De laatste twee maatschappijen zijn in 2003 samengegaan in de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB).

Geschiedenis

In 1976 besloot de Montreux-Berner Oberland-Bahn (MOB) oude rijtuigen te voorzien van nieuwe rijtuigbakken met meer uitzicht en aangepast klimaatbeheersingssysteem. Deze rijtuigen werden door de voormalige busbouwer Ramseier & Jenzer Bus + Bahn AG uit Biel gebouwd.

In de jaren 1990 werd besloten om voor de Glacier-Express rijtuigen met meer uitzicht en comfort aan te schaffen. De eerste rijtuigen werden gebouwd door de Italiaanse fabrikant Breda uit Pistoia. Bij deze rijtuigen zijn veel zaken van de door R&J gebouwde rijtuigen overgenomen. De rijtuigen hebben een balkon en op de plaats van het tweede balkon werd een toilet en serviceruimte gecreëerd. Er werden 10 rijtuigen van het type 2e klas en 4 rijtuigen van het type 1e klas rijtuigen gebouwd. Deze rijtuigen zijn voorzien van luchtgeveerde SIG 90 draaistellen.

In 2003 bestelde de RhB en de MGB de tweede generatie rijtuigen bij Stadler Rail in Bussnang. Deze rijtuigen werden in de fabriek te Altenrhein bij de Luchthaven Sankt Gallen-Altenrhein aan het Bodenmeer gebouwd. Er werden 6 composities van 6 rijtuigen, bestaande uit eerste- en tweedeklasrijtuigen en restauratierijtuigen, gebouwd. Deze rijtuigen zijn voorzien van luchtgeveerde Stadler-SSL-draaistellen.

Met een vloot van totaal 46 rijtuigen worden 6 composities van twee eersteklasrijtuigen, een restauratierijtuig en drie tweedeklasrijtuigen samengesteld.

De treinen zijn als volgt samengesteld:

  • locomotief bij de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB) van het type HGe 4/4 II
  • locomotief bij de Rhätische Bahn (RhB) van het type Ge 4/4 III
  • rijtuigen in vaste samenstelling: Ap-Api-WRp-Bp-Bp-Bp

Ongeval

Bij een ontsporing in de omgeving van Fiesch op 23 juni 2010 raakte de WRp 3832 van de Rhätische Bahn (RhB) beschadigd en de Ap 4022 en Api 4032 van de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB) raakten zwaar beschadigd.


Constructie en techniek

Het frame van de rijtuigen is met aluminium opgebouwd. In het rijtuig is een klimaatbeheersingssysteem aangebracht. De draaistellen van het type SIG 90 zijn voorzien van schroefvering. De draaistellen van het type Stadler-SSL zijn voorzien van luchtvering.

Nummers

Nummers van de rijtuigen:

Lijst panoramarijtuigen van Glacier-Express
Aantal Type en nummers
Bouwjaar
Eigenaar Fabrikant
rijtuig
Type
draaistel
Aantal zitplaatsen
indeling
steek
Opmerkingen
2 Ap 4021-4022
ex AS 2021-2022
1993
MGB
ex FO
Breda SIG 90 30
2+1
2050 mm
indeling was: 48 pers. 2+2
4 Bp 4023-4026
ex Bp 2521-2524
1993
RhB
ex FO, ex MGB
Breda SIG 90 48
2+2
2050 mm
4 Bp 4027-4030
ex Bp 2527-2530
1993
MGB
ex FO
Breda SIG 90 48
2+2
2050 mm
4 Api 4031-4034
ex AS 2011-2014
1993
MGB
ex BVZ
Breda SIG 90 30
2+1
2050 mm
indeling was: 48 pers. 2+2
vacuümtoilet[1]
2 Api 1311-1312
2006/2007
RhB Stadler Rail Stadler-SSL 30
2+1
2054 mm
vacuümtoilet[1]
2 Api 4041-4042
2006/2007
MGB Stadler Rail Stadler-SSL 30
2+1
2054 mm
vacuümtoilet[1]
4 Ap 1313-1316
2006/2007
RhB Stadler Rail Stadler-SSL 36
2+1
2054 mm
2 Api 4043-4044
2006/2007
MGB Stadler Rail Stadler-SSL 36
2+1
2054 mm
3 WRp 3830-3832
2006/2007
RhB Stadler Rail Stadler-SSL - keuken en bar
3 WRp 3833-3835
2006/2007
MGB Stadler Rail Stadler-SSL - keuken en bar
8 Bp 2531-2538
2006/2007
RhB Stadler Rail Stadler-SSL 48
2+2
2050 mm
8 Bp 4061-4068
2006/2007
MGB Stadler Rail Stadler-SSL 48
2+2
2050 mm

Treindiensten

Deze rijtuigen worden door Rhätische Bahn (RhB) en Matterhorn Gotthard Bahn (MGB) als Glacier-Experss ingezet op de volgende trajecten:

  • Sankt Moritz – Zermatt, via Chur, Brig

Literatuur

  • Spoorwegen; diverse jaargangen. Gerrit Nieuwenhuis, Richard Latten. Uitgeverij de Alk BV, Alkmaar.

Zie ook

Externe links

  • Officiële site van de RhB
  • Officiële site van de MGB
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b c voor gehandicapte reizigers toegankelijk
  • document van Stadler Rail
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Panoramawagen Schmalspur (Schweiz) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
· · Sjabloon bewerken
Treinen van de Rhätische Bahn (RhB)
Stoomlocomotief:G 3/4 · G 2x2/2 · G 2/2+2/3 · G 2/3+2/2 · G 4/5
Elektrische locomotief:Ge 2/2 · Ge 3/3 · Ge 2/4 · Ge 4/4 I · Ge 4/4 II · Ge 4/4 III · Ge 4/6 · Ge 6/6 I („Krokodil“) · Ge 6/6 II · Ge 2/2 (161-162) · Ge 4/4 (181) (ex BB Ge 81) · Ge 4/4 (182) (ex BB Ge 82) · Ge 2/4 (212) · Ge 3/3 (214-215) · Ge 2/4 (222)
Duokrachtlocomotief:Gem 4/4
Diesellocomotief:Gm 3/3 · Gm 4/4 · Gmf 4/4 · Gmf 4/4 II
Elektrisch treinstel:ABe 4/4 (Stammnetz) · Be 4/4 · AB(D)e 4/4 (Arosa) · ABe 4/4 I en ABDe 4/4 I · ABe 4/4 II · ABe 4/4 III · ABe 8/12 · ABe 4/16 ("Allegra“) · ABe 4/16 ("Capricorn") · De 2/2 · De 4/4
Rangeerlocomotief:Te 2/2 · Tm 2/2 · Tmf 2/2
Sneeuwfrees:Xrotd (9211-9212) · Xrotd (9213-9214) · Xrotm (9214) · Xrote (9215) · Xrotm (9216) · Xrotmt (9217) · Xrotet (9218-9219) · Xrotmt (Zaugg)
Spoorwegrijtuig:ABt · BDt · EW I · EW II · EW III · EW IV · Staalrijtuig · Glacier-Express · Bernina-Express · Albulabahn
· · Sjabloon bewerken
Treinen van de Matterhorn Gotthard Bahn (MGB)

Voormalige spoorwegondernemingen: Furka-Oberalp-Bahn (FO) · Schöllenenbahn (SchB) · Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ)

Stoomlocomotief:FO HG 3/4 (1-10) · VZ HG 3/4 (1-8)
Elektrische / diesellocomotief:HGe 4/4 II (BVZ: 1-5) + (FO: 101-108) · Ge 4/4 III (FO: 81-82) · HGm 4/4 (61-62)
Voormalige locomotief:SchB HGe 2/2 (1-4) · BVZ HGe 4/4 I (11-15) · BVZ HGe 4/4 I (16) · FO HGe 4/4 I (31-37)
Elektrisch treinstel:Deh 4/4 I (FO: 51-55) · Deh 4/4 I (BVZ: 21-24) · Deh 4/4 II (FO: 91-96) · BDSeh 4/8 (2051-2054) · ABDeh 4/8 (2021-2022) · ABDeh 4/10 (2011-2013)
Voormalig treinstel:FO CFm 2/2 · SchB / FO (A)BDeh 2/4 (41-45) · BVZ BDeh 6/6 (2031) · BVZ ABDeh 8/8 (2041-2043)
Diesel- / rangeerlocomotief:Gm 4/4 (70) · Gm 3/3 (71-72) · HGm 2/2 (75)
Sneeuwfrees:Xrot e (4931–4933)
Spoorwegrijtuig:ABt · BDt · Einheitswagen I · Einheitswagen II · Einheitswagen III · Einheitswagen IV · Glacier-Express · Schwerer Stahlwagen