Janusz Bukowski

Imię i nazwisko

Janusz Ryszard Bukowski

Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1941
Gorzyce

Data i miejsce śmierci

22 września 2005
Praga

Zawód

aktor, reżyser

Współmałżonek

Ewa Wawrzoń

Lata aktywności

1963–2005

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Ryszard Bukowski (ur. 7 grudnia 1941 w Gorzycach, zm. 22 września 2005 w Pradze) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser. Znany również z dubbingu.

Życiorys

Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, w 1963 ukończył studia na Wydziale Aktorskim, w 1976 na Wydziale Reżyserii. Był związany głównie z teatrami warszawskimi (Powszechnym, Narodowym, Studio, Dramatycznym, Nowym, Ochoty); w latach 1977–1981 pracował jako aktor, reżyser, kierownik artystyczny i dyrektor w Teatrze Polskim w Szczecinie. W Szczecinie wyreżyserował kilka sztuk m.in. Antygone Sofoklesa, Przedwiośnie Żeromskiego, Pana Tadeusza Mickiewicza, Wiśniowy Sad Czechowa. Współpracował z Teatrem Telewizji i Polskim Radiem. W latach 1965–1981 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej^[1].

Odtwórca wielu ról teatralnych (m.in. Chochoł w Weselu Wyspiańskiego, Radost w Ślubach panieńskich Fredry, Sganarelle w Don Juanie Moliera), miał na koncie również liczne role filmowe i telewizyjne, zazwyczaj drugoplanowe. Wystąpił m.in. w komediach C.K. Dezerterzy (1985, jako kapral Ulmbach) i Konsulu (1989), dramacie Symetria (2003, jako Roman) oraz serialach Pogranicze w ogniu (major Kaleta), W labiryncie (w roli Grzegorza Białka) i Janosik (jako Wróblik). Jako reżyser przygotował m.in. przedstawienie Teatru Telewizji Pan Damazy.

Od 2000 był przewodniczącym nowo powstałego Związku Zawodowego Aktorów Warszawy, przekształconego później w Związek Zawodowy Aktorów Polskich.

Drugą żoną artysty była aktorka Ewa Wawrzoń, z którą miał syna Michała, również aktora. Zmarł w Pradze na zawał serca^[2]. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (Kw. 54I-I-28)^[3].

Filmografia

1963: Liczę na wasze grzechy – kursant na strzelnicy
1966: Bariera – tramwajarz niosący bohaterkę
1966: Noc generałów – żołnierz niemiecki
1967: Julia, Anna, Genowefa... – Jerzy Wilimski
1967: Stawka większa niż życie – sierżant radiotelegrafista (odc. 15)
1968: Tabliczka marzenia – Stefan
1969: Dzień oczyszczenia – Józek „Trzmiel”
1970: Akcja Brutus – „Niedźwiedź”
1970: Epilog norymberski – oskarżony
1970: Kolumbowie (odc. 3)
1970: Prom – marynarz na posterunku Milicji Wodnej
1971: Obcy w lesie – gajowy Kowalczyk
1971: Zabijcie czarną owcę – porucznik Bednarski
1971: Zaraza – doktor Bielski
1971: Złote koło – porucznik Traszka
1972: Skarb trzech łotrów – major
1972: Wesele – Kasper
1973: Czarne chmury – chłop rzucający stołem w rajtarów (odc. 3)
1973: Janosik – zbójnik Wróblik
1974: Czterdziestolatek – milicjant (odc. 3)
1974: Chleba naszego powszedniego – kierownik budowy Mostu Łazienkowskiego
1974: Dwoje bliskich obcych ludzi – Tomasz
1974: Ile jest życia – „Koślawy” (odc. 1)
1974: Janosik – zbójnik Wróblik
1974: Najważniejszy dzień życia – dziennikarz
1974: To ja zabiłem – Bogdan Morawski
1976: Wergili – Amerykanin Browning
1976: Znaki szczególne – Paweł Mielniczak (odc. 3 i 5)
1981: Okolice spokojnego morza – marynarz
1981: Przyjaciele – inżynier Stoczek (odc. 5)
1984: 5 dni z życia emeryta – urzędnik proponujący Bzowskiemu pracę w prokuraturze (odc. 5)
1984: Baryton – Christian Balmour
1984: Przybłęda – ojciec Michała
1984: Umarłem, aby żyć – Wróbel, major AK
1985: C.K. Dezerterzy – Ulmbach
1985: Jezioro Bodeńskie – Max Pfitzner
1985: Porwanie – Żuliński
1985: Sam pośród swoich – Klapas, dyrektor liceum
1986: Prywatne śledztwo – major
1987: Sami dla siebie – odwożący Romka do domu dziecka
1987: Śmieciarz – mężczyzna zawiadamiający „Toja” o rozstrzelaniu Haliny (odc. 4)
1988: Banda Rudego Pająka – dyrektor szkoły (odc. 1)
1988: Błąd w rachunku – docent Raszyński
1988: Chichot Pana Boga – człowiek Culmana obserwujący Webera
1988: Obywatel Piszczyk – naczelnik więzienia
1988 – 1991: Pogranicze w ogniu – major Tadeusz Kaleta
1988: Rodzina Kanderów – trener Władka w Warszawie (odc. 11)
1988 – 1990: W labiryncie – Grzegorz Białek
1988: Warszawskie gołębie – dzielnicowy
1989: Konsul – Jan Guz
1989: Odbicia – leśnik, u którego mieszkają Małgosia i Andrzej (odc. 7)
1989: Po własnym pogrzebie – Wróbel, major AK
1989: Urodzony po raz trzeci – Wróbel, major AK
1990: Domena władzy – dyrektor Stoczni Gdańskiej
1990: Korczak – polski lekarz w więzieniu
1990: Maria Curie – Boldwood
1991: V.I.P – policjant na Okęciu
1992: 1968. Szczęśliwego Nowego Roku – Świergot
1992: Czy ktoś mnie kocha w tym domu? – psycholog dziecięcy
1992: Kuchnia Polska – Świergot
1992: Sprawa kobiet – policjant
1993: Czterdziestolatek. 20 lat później – szef Agencji Ochrony Mienia Securitas (odc. 4)
1994: Szczur – polityk, dawny współpracownik SB „Borsuk”
1994: Zespół adwokacki – policjant Gutek (odc. 8)
1995: Sukces – były minister Leopold Kawecki
1996: Dom – członek komisji planowania w gabinecie Langa (odc. 15)
1996: Ekstradycja 2 – prokurator generalny (odc. 9)
1997: Wojenna narzeczona – nadzorca niemiecki
1997: Klan – pan Janusz, chory leżący razem z Michałem w szpitalu
1997: Sara – policjant
1997: Taekwondo – ojciec Michała
1998: 13 posterunek – komendant stołeczny (odc. 24, 37-38)
1998: Ekstradycja 3 – prokurator generalny (odc. 1)
1998: Złoto dezerterów – pogranicznik
1999: Na plebanii w Wyszkowie 1920 – prokurator wojskowy
1999: Policjanci – dyrektor ZUS (odc. 2)
2000: 13 posterunek 2 – komendant stołeczny (odc. 7 i 24)
2000: Sukces – Kawecki
2000: Twarze i maski – prezydent Warszawy (odc. 4)
2001: Kameleon – Kowal, właściciel restauracji
2001: Kameleon – Kowal, właściciel restauracji
2001: Miasteczko – ojciec księdza Andrzeja (odc. 42)
2001: Więzy krwi – Stanisław, ojciec Joanny
2001: Czarna plaża – urzędnik w biurze paszportowym
2002: Sfora: Bez litości – pan Józef
2002−2003: Na dobre i na złe –
- adwokat Molęda (odc. 103, 117, 118),
- notariusz (odc. 140)
2002−2005: Samo życie – Zygmunt Woliński, ojciec Przemka
2002: Sfora – pan Józef
2003: Psie serce – Stanisław Lędzian (odc. 11)
2003: Symetria – Roman
2003: Zaginiona jako Szulc, ojciec Eweliny (odc. 3)
2005: Egzamin z życia jako ojciec Małgorzaty Drawskiej (odc. 13 i 23)
2005: Kryminalni jako Brzozowski, ojciec Ani (odc. 17)

Polski dubbing

1960–1966: Flintstonowie (trzecia wersja dubbingowa) – Wódz Bawołów
1961–1962: Kocia ferajna (druga wersja dubbingowa) – komendant policji
1962–1987: Jetsonowie (obie wersje dubbingowe)
1972–1973: Nowy Scooby Doo –
- Van Henstone (odc. 7),
- Matt Hidalgo (odc. 8),
- szeryf Dandy Griffith (odc. 9)
1976: Huckleberry Finn
1978: Władca Pierścieni – Bilbo Baggins
1979: Królik Bugs i Struś Pędziwiatr: Szalony pościg – Elmer Fudd
1980–1981: Heathcliff i Dingbat
1980: Figle z Flintstonami
1980: Scooby i Scrappy Doo
1981–1989: Smerfy –
- Głupotonas (odc. 235),
- Mistrz Mysz (odc. 247-248),
- Lif Dolnorogi (odc. 249),
- Kapitan Żółtodzioby (odc. 250),
- car Dymitr (odc. 252)
1983–1987: Fraglesy (druga wersja dubbingowa) – Król Gorg
1983–1984: Mały rycerz El Cid
1983: Dookoła świata z Willym Foggiem (druga wersja dubbingowa) – pan Sullivan
1984–1987: Łebski Harry –
- policjant (odc. 26a),
- bernardyn (odc. 27a)
1984–1985: Tęczowa kraina
1985–1991: Gumisie –
- Obibok (odc. 52b),
- Król Karpi (odc. 54),
- Le Grand Fromage (odc. 56),
- Gabber (odc. 63)
1985: 13 demonów Scooby Doo – Vincent Van Ghoul
1985: Pokój z widokiem – Pan Emerson
1985: Guziczek
1986: Piotr Wielki – Hrabia Szeremietiew
1987: Bajarz –
- Król (odc. 4),
- żołnierz (odc. 6)
1988–1993: Hrabia Kaczula (pierwsza wersja dubbingowa)
1988: Opowieści z Nowego Testamentu (druga wersja dubbingowa) –
- narrator (odc. 2),
- Kish (odc. 16)
1990–1991: Muminki – Tatuś Muminka
1990: Piotruś Pan i piraci – Kapitan Hak
1991–1997: Rupert – Stary Ben (odc. 65)
1991–1992: Eerie, Indiana – profesor Nigel Zircon
1991: Słoń Benjamin – Blachmann
1992–1997: X-Men – profesor Xavier
1992: W 80 marzeń dookoła świata
1992: Kometa nad Doliną Muminków – Tata Muminka
1990–1994: Przygody Animków – Elmer Fudd
1993–1996: Kapitan Planeta i planetarianie
1993: Huckleberry Finn
1994–1995: Myszka Miki i przyjaciele –
- Narrator (odc. 54a, 55b)
- Profesor (odc. 55c)
1994–2004: Tabaluga – Attyla
1994–1998: Spider-Man (druga wersja dubbingowa) –
- profesor Xavier (odc. 17-18),
- Rheinholdt Kragov (odc. 54, 57),
- Red Skull (odc. 57-58, 62),
- Robert „Bob” Frank/Whizzer (odc. 56),
- Stan Lee (odc. 65)
1994: Calineczka – książę Colbert
1994–1996: Fantastyczna Czwórka –
- Maximus,
- Ego
1994: Strażnik pierwszej damy – Shaeffer
1994: Bodzio – mały helikopter (pierwsza wersja dubbingowa) – Chuck (odc. 1-13, 27-39)
1994: Władca ksiąg – kapitan Ahab
1995: Głupi i głupszy – gen. Alojzy Ciemniak (odc. 3)
1995–1998: Strażnicy Dobrej Nowiny (pierwsza wersja dubbingowa) – Ben
1995–1996: Maska – Kellaway (odc. 1-2, 16-54)
1995: Księżniczka Tenko
1996–1997: Walter Melon – Piotr Curie
1996–1997: Incredible Hulk – generał Thunderbolt Ross
1996–1997: Kacza paczka –
- kosmita w postaci policjanta (odc. 5),
- profesor Henry Villanova (odc. 7),
- dr Zacny (odc. 9),
- dr Kazek Homer (odc. 12),
- Narrator (odc. 14),
- spiker (odc. 21),
- pilot (odc. 22),
- głos czytający ulotkę o obozie (odc. 24),
- Sztorm (odc. 25),
- dr Krokiet (odc. 30),
- dziennikarz (odc. 35),
- lekarz więzienny (odc. 35),
- policjant (odc. 36),
- głos czytający poradnik (odc. 38),
- Jacques Cousteau (odc. 39)
1996: Kosmiczny mecz –
- Elmer Fudd,
- Del Harris
1996: Szczęśliwy dzień
1997–1998: Przygody Olivera Twista – Fagin
1997: Polowanie na mysz
1997: Świat królika Piotrusia i jego przyjaciół
1997: Batman i Robin − komisarz James Gordon
1997: George prosto z drzewa – goryl Małpa
1997: Witaj, Franklin – Pan Świstak
1998–2001: Histeria
1998–2000: Tęczowe rybki – Tata
1998: Walter Melon – Piotr Curie
1998: Batman i Mr. Freeze: Subzero – Belson
1998: Kajtuś –
- Boris,
- Dziadek Kajtusia
1999: Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo – Darth Sidious
1999–2002: Chojrak – tchórzliwy pies –
- Reżyser Benton Tarantella,
- Fryzjer Fred,
- Twórca kurtyny okrucieństwa,
- Policjant (w niektórych odcinkach)
1999–2000: Fantaghiro – ojciec Fantaghiro
1999–2000: Mike, Lu i Og – Kapitan
1999: Jak Gyom został starszym Panem w Czternaście bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego – Starszy Pan
1999: Eugenio
2000–2002: Owca w Wielkim Mieście –
- Ofert van Obniżka (odc. 6)
- Heniek Redaktor (odc. 12)
- Lektor w filmie wyborczym Generała Konkretnego (odc. 18)
2000: Oburzające dropsy w Czternaście bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego – Gia
2000: Franklin i zielony rycerz –
- strażnik drzewa,
- pan Suseł
2000: Łatek – Pchła Grajek
2001–2002: Café Myszka –
- Szalony Kapelusznik,
- Klamka do drzwi,
- Komisarz O’Hara,
- Taksówka Benny (odc. 20),
- głos (odc. 21),
- wideo (odc. 34),
- Święty Mikołaj (odc. 47),
- Klapsiarz
2002–2004: Pan Andersen opowiada –
- król (odc. 11),
- dowódca (odc. 12),
- drzewo (odc. 13),
- Charlie (odc. 14)
2002–2005: Co nowego u Scooby’ego? –
- Sim (odc. 7),
- uczestnik safari (odc. 8),
- Fritz (odc. 9)
2002: Złap mnie, jeśli potrafisz
2002: Asterix i Obelix: Misja Kleopatra – narrator
2002: Król Maciuś Pierwszy – Generał
2002: Śnieżne psy – Peter Yellowbear
2002: Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów –
- Qui-Gon Jinn,
- Darth Sidious
2003–2005: Gwiezdne wojny: Wojny klonów – Darth Sidious
2003: Kot – narrator
2003: O rety! Psoty Dudusia Wesołka – tata Dudusia
2003: Fałszywa dwunastka
2003: Liga najgłupszych dżentelmenów
2003: Scooby Doo i legenda wampira – Jasper
2003: Opowieść o Zbawicielu – Faryzeusz
2004: Dom dla Zmyślonych Przyjaciół pani Foster –
- facet od nagród (odcinek 21),
- prezenter telewizyjny Todd (odc. 23),
- Bogacz-oszust (odc. 26)
2004: Atomowa Betty – admirał De Gill
2004: Shrek 2 – król Harold
2004: Mickey: Bardziej bajkowe święta
2004: Lucky Luke
2004: Scooby-Doo 2: Potwory na gigancie
2005: Garbi: super bryka – dziekan
2005: Tarzan 2: Początek legendy – Zugor
Różne filmy z serii Zwariowane melodie – Elmer Fudd

Reżyser dubbingu

1992–1995: Prawdziwe przygody profesora Thompsona
1993–1994: Droopy, superdetektyw
1997: Wirtualni wojownicy
1999–2001: Batman przyszłości

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 grudnia 2001)^[4]^[1]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980)
Srebrny Krzyż Zasługi (1970)

Nagrody

Nagroda na XIX Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za rolę Cezarego Baryki w Przedwiośniu według Stefana Żeromskiego w Teatrze Polskim w Szczecinie (1977),
„Bursztynowy Pierścień” – dwukrotnie (1978 i 1979),
Nagroda na XXII Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za reżyserię spektaklu Dwór nad Narwią Jarosława Marka Rymkiewicza w Teatrze Polskim w Szczecinie (1980).

Przypisy

↑ ^a ^b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 103. ISBN 83-223-2073-6.
↑ Wróblik z "Janosika" wyjechał kręcić film. Już nigdy nie wrócił [online], Onet Kultura, 12 października 2022 [dostęp 2023-01-28] (pol.).
↑ Tygodnik „Rewia” nr 38, 21 września 2016, s. 42-44
↑ M.P. z 2002 r. nr 9, poz. 171.

Bibliografia

Kto jest kim w Polsce. Edycja 3, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1993
Encyklopedia Szczecina, Szczecińskie Wydawnictwo Kultury, Szczecin 2015, str.98

Linki zewnętrzne

Janusz Bukowski w bazie filmpolski.pl
Janusz Bukowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
Janusz Bukowski w bazie IMDb (ang.)
Janusz Bukowski w bazie Filmweb
Janusz Bukowski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”