Jodła nikko
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | nagonasienne | ||
Klasa | iglaste | ||
Rząd | sosnowce | ||
Rodzina | sosnowate | ||
Rodzaj | jodła | ||
Gatunek | jodła nikko | ||
Nazwa systematyczna | |||
Abies homolepis Siebold & Zucc. Fl. Jap. 2(2): 17 1842[4] | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
|
Jodła nikko, jodła nikkońska (Abies homolepis) – gatunek zimozielonego drzewa z rodziny sosnowatych. W stanie naturalnym występuje w Japonii, na wyspach Honsiu i Shikoku[6]. Rośnie tam w górach, na wysokościach 750-1500 m[7]. Jest uprawiana w wielu krajach świata, głównie w Europie, USA, Chinach i na Nowej Zelandii[8].
Morfologia
- Pokrój
- Wysokość do 35 m, korona silnie szerokostożkowata ze spiczasto zakończonym wierzchołkiem. Gałęzie lekkie i nieco wznoszące się do góry. Czasami z dolnej części pnia wyrastają boczne odgałęzienia[9].
- Kora
- Ma łososiowy kolor i podobnie jak u młodych świerków podzielona jest na delikatne platki. Z czasem staje się szara z prostopadłymi spękaniami lub pokryta korkowymi naroslami[9].
- Pędy
- Silnie wyżłobione, błyszczące, o barwie od bladobrązowej do prawie białej[9].
- Liście
- Sztywne, gęsto umieszczone na pędzie igły w kształcie litery V. Na dolnej powierzchni mają dwa białokredowe paski[9].
- Szyszki
- Stojące, walcowate, o długości 8-10 cm. Zawiązują się niezbyt licznie, ale nie tylko na wierzchołku drzewa, ale również na niższych gałęziach. Przed dojrzeniem są fioletowe, potem fioletowo-brązowe. Ukryte łuski wspierające. Po dojrzeniu nasion szyszka rozpada się[9][7].
Zastosowanie
Bywa uprawiana jako roślina ozdobna w parkach i ogrodach oraz w zadrzewieniach krajobrazowych. W Europie do uprawy wprowadził ją Philipp Franz von Siebold w 1859[7]. Najlepiej rośnie na glebach gliniastych, lekko kwaśnych i w pełnym słońcu. Źle toleruje gleby stale podmokłe. Jest odporna na mrozy, ale źle toleruje wysuszające zimowe wiatry[7]. W Polsce duże okazy znajdują się między innymi w Kórniku, Wrocławiu, Żabowie.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ Abies homolepis. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-02-24].
- ↑ Abies homolepis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
- ↑ a b c d Związek Szkółkarzy Polskich. Jodła nikko. [dostęp 2014-05-08].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
- ↑ a b c d e Owen Johnson: Drzewa. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009. ISBN 978-83-7073-643-9.
- BioLib: 2364
- EoL: 1061729
- EUNIS: 150635
- GBIF: 2685663
- identyfikator iNaturalist: 136321
- IPNI: 261546-1
- ITIS: 564982
- NCBI: 78261
- Plant Finder: 285027
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2609902
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:261546-1
- Tela Botanica: 81151
- identyfikator Tropicos: 24900657
- USDA PLANTS: ABHO