Krzyż słoneczny

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2011-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Krzyż słoneczny
Naramienniki kultury łużyckiej ze skarbu z Krobowa (1200-1000 rok p.n.e.), widoczny krzyż słoneczny, interpretowany niekiedy jako czterolistna koniczyna
Krzyż słoneczny w ruinach miasta Efez.
Krzyże na średniowiecznym cmentarzu w miejscowości Gyrło(inne języki), Bułgaria
Zobacz multimedia związane z tematem: Krzyż słoneczny

Krzyż słoneczny, słoneczny krąg – forma krzyża znana od tysiącleci wyznawcom religii przedchrześcijańskich, w której równoramienny krzyż umieszczony jest w okręgu. Pojawia się często na megalitach. Koło z dwiema przeciętymi osiami to jeden z najstarszych symboli solarnych Indoeuropejczyków, powszechnie występujący u Celtów, ale którego motyw pojawiał się także u Słowian wschodnich. Jako krzyż wpisany w krąg, wyraża szczególny związek nieba i ziemi. Symbol punktu środkowego, wyrównanie cech aktywnych i biernych w charakterze człowieka doskonałego. W północno-zachodniej Europie w czasach pogańskich stał się z kolei atrybutem nordyckiego boga Odyna. Znany również w Ameryce przedkolumbijskiej, jak i w całym basenie Morza Śródziemnego od co najmniej 3500 lat. Jako symbol słońca znany był również u Azteków. Ponadto krzyż ten został zaadaptowany przez wyznawców mitraizmu jako oficjalny symbol ich religii[potrzebny przypis].

Współcześnie, najbardziej znana forma tego symbolu występuje jako krzyż celtycki, którego kształt po drobnej modyfikacji (by w większym stopniu przypominał krzyż łaciński) przejęli chrześcijanie zamieszkujący Brytanię i Irlandię. W chrześcijaństwie znany również jako krzyż konsekracyjny.

Krzyż słoneczny w kontekście symboliki solarnej w formie czerwonego krzyża na żółtej tarczy słonecznej (pierwotnie z 28 promieniami symbolizującymi państwa europejskie), na niebieskim tle stanowić miał sztandar ruchu paneuropejskiego.

Różne wersje krzyża słonecznego

  • Prosty okrąg z krzyżem
    Prosty okrąg z krzyżem
  • Okrąg z krzyżem
    Okrąg z krzyżem
  • Krzyż celtycki
  • Swastyka
  • Krzyż wraz z dyskiem solarnym
    Krzyż wraz z dyskiem solarnym
  • Ośmioramienny krzyż wpisany w okrąg
    Ośmioramienny krzyż wpisany w okrąg

Przypisy

  • p
  • d
  • e
Inne

  • SNL: hjulkors
  • DSDE: hjulkors