Ludzisko

Ten artykuł od 2015-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ludzisko

wieś
Kościół pw. św. Mikołaja
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
Gmina	Janikowo
Liczba ludności (2022)	591[2]
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	88-160[3]
Tablice rejestracyjne	CIN
SIMC	0086450
Położenie na mapie gminy Janikowo Ludzisko
Położenie na mapie Polski Ludzisko
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Ludzisko
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego Ludzisko
52°43′35″N 18°09′56″E/52,726389 18,165556[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Ludzisko – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Janikowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Historia

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1192 r. jako o własności szlacheckiej. Od 1325 roku wymieniana jako parafia. Nazwa wsi wywodzi się od imienia Ludgier, Ludomir, Ludwik lub płynącej tutaj rzeczki Ludzicy, dzisiajszego Dunajka. Wieś pojawia się w źródłach pod nazwami: Ludisch (1236), Liziczko (1357), Ludziska (1360), Ludzysko (1409), Ludziczsko (1441), Ludzyczsko (1489), Lyudzicko (1532), Ludziczko (1582), Ludzicko (1583), Ludzisk (1729).

W XV wieku w Ludzisku urodził się humanista, Jan z Ludziska. Istniała tu wówczas szkoła, z której czterech uczniów trafiło do Akademii Krakowskiej, m.in. właśnie Jan.

Pierwszym znanym właścicielem wsi był Szymon (starszy) z Ludziska, niewiadomego rodu. Wystąpił on w latach 1199/1200 - 1202 lub w 1202 r. wobec księcia wielkopolskiego Mieszka III Starego, a potem Konrada Mazowieckiego przeciw klasztorowi norbertanek w Strzelnie o zwrot pięciu wsi położonych nad Nerem, nadanych temu konwentowi przez jego synowicę Śmiławę. Był on synem komesa Dzięgnia związanego ze wschodnią Wielkopolską. Potomkowie Dzięgnia mogli pojawić się w Ludzisku w momencie zajęcia Kujaw przez księcia Mieszka III Starego w 1195 r. W 1196 r. Szymon Starszy z Ludziska brał udział w zgromadzeniu opolnym w Radziejowie.^[4] W 1515 r. właścicielem folwarku w Ludzisku był Jan Orzechowski – syn Hektora.

W 2 poł. XVI w. majątek w Ludzisku uległ podziałowi. Wiadomo, że w 1579 r. współwłaścicielami dóbr byli Kunowscy, Słaboszewscy i Chwaliszewscy, później Dębscy. W XVIII w. Ludzisko ponownie było własnością Ludzickich (herbu Grzymała^[5]), co potwierdzają zapisy w księgach grodzkich z lat 1732–1735. W XVIII w. były widoczne oznaki rozwoju wsi, a pod koniec wieku został wybudowany obecny późnobarokowy dwór.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[6] na listę zabytków wpisany jest murowany kościół parafialny pw. św. Mikołaja, 1865, 1905, 1930-34, cmentarz kościelny oraz ogrodzenie, nr rej.: A/840/1-3 z 6.05.1998.

Ponadto we wsi znajduje się dwór z XVIII w. Zachował się wraz z całym zapleczem architektonicznym – z oficynami (dla służby dworskiej), czworakami (dla chłopów pracujących na folwarku) i parkiem, który został założony równocześnie z powstaniem dworu. Należy do najlepiej zachowanych na Kujawach osiemnastowiecznych rezydencji. Obecnie w dworze mieści się dom pomocy społecznej.

Media

Ludzisko swoim zasięgiem obejmują media ze stolicy gminy.

• Portal miejski i gminny ejanikowo.pl - FAKTY I OPINIE^[7]
• Lokalna telewizja kablowa JanSat

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ludziska, ''Ludzisko'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 478 .