O krasnoludkach i o sierotce Marysi
 | Ten artykuł dotyczy baśni. Zobacz też: O krasnoludkach i sierotce Marysi (bajka muzyczna). |
 Okładka pierwszego wydania (1896) | |||
| Autor | Maria Konopnicka | ||
|---|---|---|---|
| Typ utworu | |||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | Warszawa | ||
| Język | |||
| Data wydania | 1896 | ||
| Wydawca | Michał Arct | ||
| |||
O krasnoludkach i o sierotce Marysi – baśń literacka Marii Konopnickiej wydana w 1896 w Warszawie przez Michała Arcta.
W 2018 Biblioteka Narodowa pozyskała kompletny egzemplarz pierwszego wydania książki[1]. Widnieje na nim data „1896”, jednak książka ukazała się w wydawnictwie Michała Arcta jeszcze przed Bożyn Narodzeniem w 1895, by mogła być prezentem świątecznym[1]. Pierwsze wydanie ozdobione zostało dwunastoma całostronicowymi ilustracjami[1]. Od 2024 egzemplarz jest częścią wystawy stałej w Pałacu Rzeczypospolitej[1].
Charakterystyka utworu
Utwór pisany jest prozą poetycką z obszernymi wierszowanymi fragmentami. Jego akcja rozgrywa się w świecie mityczno-baśniowym a zarazem realnym; w następstwie pór roku – od wiosny do jesieni. Bohaterami baśni jest gromada krasnoludków, którymi rządzi król Błystek. Krasnoludki, które zimę spędziły pod ziemią, wychodzą wiosną na powierzchnię i spotykają ludzi. Pomagają ubogiej gęsiarce, sierotce Marysi, odnaleźć jej zagubione gąski. Udaje im się też wyciągnąć rodzinę ubogiego chłopa Skrobka z biedy. Jesienią powracają znowu pod ziemię[2].
W baśni tej występują zdarzenia i postacie fantastyczne, jak i całkiem realne. Jest w niej zawarta pochwała pracy ludzkiej oraz kult symboliki ziemi i rolnictwa.
Na baśń składa się kilka równoległych wątków:
- pobyt krasnoludków poza ich królestwem, w świecie ludzi;
- dzieje sierotki Marysi;
- przypadki krasnoludków – Podziomka i Koszałka-Opałka.
Adaptacje i ekranizacje
- O krasnoludkach i sierotce Marysi - baśń muzyczna
- Marysia i krasnoludki - polski film z 1960 roku
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d Pałac Rzeczypospolitej. Trzy razy otwierana. Najcenniejsze zbiory Biblioteki Narodowej w Pałacu Rzeczypospolitej. Tomasz Makowski (oprac.), Patryk Sapała (współprac.). Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2024, s. 9, 178.
- ↑ Tadeusz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta. Str. 60
Bibliografia
- Tadeusz Januszewski, Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych, wyd. Delta
Linki zewnętrzne
- O krasnoludkach i sierotce Marysi w serwisie Wolne Lektury
- Kolekcja wydań baśni w bibliotece Polona
- Afisz Teatr dla Dzieci "Wesoła Gromadka" - kinoteatr "Scala"(Kraków, 1945) w serwisie Polona.pl
- Afisz Teatr dla Dzieci "Wesoła Gromadka" (Kraków, 1945) w serwisie Polona.pl
