Park Narodowy Göreme
park narodowy | |||
Państwo | Turcja | ||
---|---|---|---|
Położenie na mapie Turcji | |||
38°39′20,74″N 34°50′14,28″E/38,655760 34,837300 | |||
|
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | Turcja |
---|---|
Typ | mieszany |
Spełniane kryterium | I, III, V, VII |
Numer ref. | 357 |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę | 1985 |
|
Park Narodowy Göreme – muzeum 350 wykutych w skale kościołów bizantyjskich, w tureckiej Kapadocji.
Dolinę Göreme odkrył dopiero w 1907 roku francuski duchowny Guillaume de Jerphanion(inne języki). W dolinie znalazł blisko 350 kościołów wykutych w skale tufowej. Są to przede wszystkim małe, mieszczące kilkudziesięciu wiernych kościoły ze stropami kopułowymi. Kościoły w Göreme zdobione są freskami. Są to zarówno freski z okresu ikonoklazmu, jak również późniejsze, najstarsze pochodzą z IX wieku.
Historia i zabytki
W regionie tym już w IV w. zaczęły się tworzyć małe wspólnoty anachoretów, żyjących pod duchowym kierownictwem św. Bazylego, biskupa Cezarei. Drążyli swe cele bezpośrednio w miękkich skałach tufowych. W czasie ikonoklazmu (725-842) zdobienia wielu świątyń były ograniczone do minimum, zazwyczaj zawierały symboliczne przedstawienia Krzyża. Po tym okresie, nowe wydrążone w skałach kościoły są już bogato zdobione kolorowymi freskami.
W XI wieku zbudowano Ciemny Kościół, którego freski zachowały niezwykle żywe barwy, dzięki temu, że światło dzienne docierało tu jedynie przez małe drzwi wejściowe. Na freskach znalazły się sceny z Nowego Testamentu – ostatnia wieczerza, ewangeliści, pocałunek Judasza.
Najmniejszą świątynią jest Kościół Jabłkowy z XI wieku, który powstał na planie krzyża z centralną kopułą podtrzymywaną filarami.
Z XI wieku pochodzi Kościół Wężowy. Centralnie umieszczono w nim postać Chrystusa i fundatora świątyni (postać dziecka - charakterystyczne przedstawienie fundatora). W kościele znajdują się freski przedstawiające św. Tomasza, św. Bazylego i św. Jerzego oraz mnicha-starca z długą brodą, św. Onufrego.
W części klasztorów w Parku Göreme znajdują się wyciosane w skale ogromne stoły wraz z ławami, które mogły pomieścić kilkudziesięciu mnichów.
Ochrona
Miękkie skały, w których wykute są kościoły wciąż poddawane są niszczącemu procesowi wiatru i deszczu oraz wystawione są na niszczącą obecność turystów zwiedzających muzeum. W kościołach nie wolno fotografować z użyciem flesza, dotykać ścian, poruszać się drogami poza wyznaczonym szlakiem. Narodowy Park Göreme wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO w 1985 roku.
Zobacz też
Zobacz galerię związaną z tematem: Kościoły w Kapadocji |
Zobacz multimedia związane z tematem: Park Narodowy Göreme |
Bibliografia
- Monastery podziemne w Göreme i Kaymakli
- Mapa okolic Göreme
- Capadocia Traveltours.com: 150-200 Known Undergruond Settlements in Cappadocia. [w:] Underground Cities in Cappadocia [on-line]. [dostęp 2010-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-08)]. (ang.).
- p
- d
- e
Kulturowe |
|
---|---|
Kulturowe i przyrodnicze |
|
- Britannica: place/Goreme-National-Park