Rozdymkokształtne
| Tetraodontiformes[1] | |||
| Berg, 1940 | |||
| Okres istnienia: kreda–dziś PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 145/0 145/0 | |||
 Arothron nigropunctatus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | promieniopłetwe | ||
| Rząd | rozdymkokształtne | ||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
| |||
Rozdymkokształtne[2][3], tetrodontokształtne[2][3], najeżkokształtne[4][5] (Tetraodontiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) charakteryzujących się brakiem kości ciemieniowych, nosowych i okołooczodołowych. U większości brak również dolnych żeber[6]. Kość szczękowa jest zwykle zrośnięta z kością przedszczękową, stąd dawna nazwa zrosłoszczękie[4][7]. Łuski większości gatunków przekształciły się w kolce, tarczki lub płytki[6][3]. Przedstawiciele tego rzędu wytwarzają dźwięki poprzez pocieranie zębami lub przy pomocy pęcherza pławnego, który nie występuje jedynie u Molidae[6]. Do rozdymkokształtnych należą rozdymki, najeżki, kolcobrzuchy, kostery, rogatnice, jednorożki, trójrożki oraz samogłów. Z zapisów kopalnych ryby te znane są od górnej kredy. W oligocenie polskich Karpat występował Oligolactoria[3].
Klasyfikacja
Rząd obejmuje dwa podrzędy ryb współcześnie żyjących[6][1]:
- Tetraodontoidei obejmuje siedem rodzin:
- Balistidae – rogatnicowate
- Diodontidae – najeżkowate
- Molidae – samogłowowate
- Monacanthidae – jednorożkowate
- Ostraciidae – kosterowate
- Tetraodontidae – rozdymkowate
- Triodontidae
- Triacanthoidei obejmuje dwie rodziny:
- Triacanthidae
- Triacanthodidae
oraz wymarłe Plectocretacicoidei[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Tetraodontiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ a b c d Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 272–274. ISBN 978-83-235-0973-8.
- ↑ a b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ a b c d e Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 451. ISBN 0-471-25031-7.
- ↑ Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974, s. 525.
- p
- d
- e
Systematyka ryb doskonałokostnych (Teleostei)
- Królestwo: zwierzęta
- Typ: strunowce
- Podtyp: kręgowce
- Nadgromada: kostnoszkieletowe
- Gromada: promieniopłetwe
- Podgromada: nowopłetwe
- ryby doskonałokostne (Teleostei)
| elopsopodobne (Elopomorpha) |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kostnojęzykopodobne (Osteoglossomorpha) |
| ||||||
| Otocephala (Otomorpha) |
| ||||||
| Lepidogalaxii | |||||||
| przedkolcopłetwe (Protacanthopterygii) |
| ||||||
| Osmeromorpha |
| ||||||
| Ateleopodomorpha |
| ||||||
| krągłołuskie (Cyclosquamata) |
| ||||||
| świetlikopodobne (Scopelomorpha) |
| ||||||
| Acanthomorpha |
|
- Gwiazdką (*) oznaczono taksony incertae sedis.
- J9U: 987007531880905171
- Britannica: animal/tetraodontiform
- БРЭ: 1999514
- SNL: fastkjevede_fisker
