Rudka (gmina)

Ten artykuł dotyczy współczesnej gminy. Zobacz też: gmina Rudka – dawna gmina na Lubelszczyźnie..
Rudka
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

bielski (województwo podlaskie)

TERC

2003072

Wójt

Marcin Gawrysiak
(od 2018)

Powierzchnia

70,21 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


1924[1]

• gęstość

27,4 os./km²

Nr kierunkowy

85

Kod pocztowy

17-123

Tablice rejestracyjne

BBI

Adres urzędu:
ul. Brańska 13
17-123 Rudka
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Rudka
Liczba sołectw

9[2][3]

Liczba miejscowości

11[3]

Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Rudka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Rudka”
Ziemia52°43′N 22°44′E/52,723333 22,728889
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Rudka – gmina wiejska w województwie podlaskim, w powiecie bielskim. W latach 1975–76 i 1992–98 gmina położona była w województwie białostockim.

Siedziba gminy to Rudka.

Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 2327 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] gminę zamieszkiwało 1868 osób.


Historia

Gmina zbiorowa Rudka istniała cztery razy: 1867–1934, 1952–1954, 1973–1976 i od 1992.

#1 Pierwsza zbiorowa gmina Rudka powstała w związku z reformą gminną w 1867 roku. W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu bielskiego w woj. białostockim. 16 października 1933 podzielono ją na 15 gromad[6]. Gminę zniesiono 1 października 1934, a jej obszar włączono do gmin Brańsk (gromady Karp, Lubieszcze, Olendy, Olendy-Kolonia i Rudka), Ciechanowiec (gromady Czaje-Wólka, Koce Borowe, Koce-Basie, Koce-Schaby, Łempice, Niemyje-Siudy, Niemyje-Ząbki i Radziszewo-Sieńczuch) i Grodzisk (gromady Czaje i Koryciny)[7]. 1 czerwca 1951 (w gminie Brańsk) zniesiono gromadę Olendy-Kolonia na korzyść gromady Olendy[8].

#2 Gmina została utworzona po raz drugi w dniu 1 lipca 1952 roku w woj. białostockim, w powiecie bielskim, z części gmin Brańsk (gromady Karp, Lubieszcze, Olendy i Rudka) i Ciechanowiec (gromady Koce Borowe, Niemyje-Siudy i Niemyje-Ząbki)[9]. W dniu powołania gmina składała się zatem z 7 gromad[10]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11].

#3 Wraz z kolejną reformą administracyjną gminę Rudka utworzono po raz trzeci 1 stycznia 1973 roku[12] w tymże powiecie i województwie. W jej skład weszło 12 sołectw: Bajraki, Karp, Koce Borowe, Lubieszcze, Mień, Niemyje-Jarnąty, Niemyje-Skłody, Niemyje-Ząbki, Nowe Niemyje (do 1963 Niemyje-Siudy[13]), Olendy, Rudka i Stare Niemyje, a także obszar lasów państwowych nadleśnictwa Rudka o powierzchni 1030,50 ha[14]. 1 czerwca 1975 gmina znalazła się w nowo utworzonym mniejszym woj. białostockim[15]. 1 lipca 1976 roku gmina została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Brańsk w nową gminę Brańsk[16].

#4 Gminę Rudka utworzono po raz czwarty 1 stycznia 1992 w nieco zmienionych granicach: sołectwa Karp, Koce Borowe, Mień, Niemyje-Jarnąty, Niemyje-Skłody, Niemyje Stare, Niemyje-Ząbki, Niemyje Nowe i Rudka (nie ma wzmianki o zniesionym sołectwie Bajraki)[17]. W gminie Brańsk pozostały natomiast sołectwa Lubieszcze i Olendy. 1 stycznia 1994 z gminy Rudka wyłączono sołectwo Mień, włączając je z powrotem do gminy Brańsk[18]. 1 stycznia 2001 do gminy Rudka przyłączono sołectwo Olendy z gminy Brańsk[19], którego pisownię zmieniono na Olędy z dniem 1 stycznia 2003[20].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[21] gmina Rudka ma obszar 70,21 km², w tym:

  • użytki rolne: 51%
  • użytki leśne: 42%

Gmina stanowi 5,07% powierzchni powiatu.

Demografia

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 4.534 osób, wśród których 4.371 było wyznania rzymskokatolickiego, 95 prawosławnego a 68 mojżeszowego. Jednocześnie 4.487 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 25 białoruską, 1 niemiecką, 20 żydowską a 1 szwajcarską. Było tu 745 budynków mieszkalnych[22].

Dane z 30 czerwca 2004[4]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 2327 100 1163 50 1164 50
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)		 33,1 16,6 16,6
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Rudka w 2014 roku[1].


Sołectwa

Karp, Koce Borowe, Niemyje-Jarnąty, Niemyje Nowe, Niemyje-Skłody, Niemyje Stare, Niemyje-Ząbki, Olendy, Rudka[2].

Miejscowość bez statusu sołectwa: Józefin.

Sąsiednie gminy

Brańsk (gmina wiejska), Brańsk (miasto), Ciechanowiec, Grodzisk, Klukowo

Przypisy

  1. ↑ a b Gmina Rudka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ a b BIP gminy, sołectwa. [dostęp 2020-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)].
  3. ↑ a b Urząd Statystyczny w Białymstoku
  4. ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. ↑ Gmina Rudka (podlaskie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki, urzędy, wsie [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05]  (pol.).
  6. ↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49
  7. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 70, poz. 675
  8. ↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1951, nr 6, poz. 43
  9. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 16, poz. 97
  10. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  13. ↑ M.P. z 1963 r. nr 3, poz. 6
  14. ↑ Uchwała Nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973, Nr 1, Poz. 1).
  15. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  16. ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 23, poz. 142
  17. ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497
  18. ↑ Dz.U. z 1993 r. nr 123, poz. 554
  19. ↑ Dz.U. z 2000 r. nr 117, poz. 1230
  20. ↑ Dz.U. z 2002 r. nr 233, poz. 1964
  21. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  22. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 26 .
  • p
  • d
  • e
Powiat bielski
Miasta
Gminy miejskie
Gminy wiejskie
  • Bielsk Podlaski
  • Boćki
  • Brańsk
  • Orla
  • Rudka
  • Wyszki

  • p
  • d
  • e
Powiat bielski (do 1940 i 1945–75)
Przynależność wojewódzka
Gminy miejskie
(1919–75)
Gminy wiejskie
(1919–54 i 1973–75)
  • Augustowo (1952–54)
  • Białowieża (←1922–53→)
  • Bielsk (Podlaski) (1934–52 i od 1973)
  • Boćki (od 1934)
  • Brańsk (od 1934)
  • Chraboły (od 1952)
  • Ciechanowiec (1934–52)
  • Czeremcha (1952–53→)
  • Czyże (1952–53→)
  • Dobromil (1952–54)
  • Domanowo (do 1920; 192?–34 i 1952–54)
  • Drohiczyn (od 1934)
  • Dubiażyn (do 1934)
  • Dubicze Cerkiewne (1952–53→)
  • Grodzisk (do 1952→)
  • Hajnówka (1929–30 i 1934–53)
  • Holonki (1952–54)
  • Kąty (do 1934)
  • Klejniki (1952–53→)
  • Kleszczele (do 1953→)
  • Klukowicze (1945–52→)
  • Łosinka (do 1934 i 1952–53→)
  • Łubin (Kościelny) (do 1934 i 1952–54)
  • Masiewo (←1922–39)
  • Mielnik (1934–52→)
  • Milejczyce (do 1952→)
  • Narew (do 1953→)
  • Narewka (1945–53→)
  • Narojki (do 1934)
  • Orla
  • Pasynki (do 1934 i 1952–54)
  • Policzna (1952–53→)
  • Radziwiłłówka (do 1934)
  • Rudka (do 1934 i od 1952)
  • Ryboły (1952–54)
  • Siemiatycze (do 1952)
  • Skórzec (do 1934)
  • Suchopol (←1922–26→)
  • Śnieżki (1952–54)
  • Topczewo (do 1934 i 1952–54)
  • Widowo (1952–54)
  • Widźgowo (do 1934)
  • Wyszki
Gromady
(1954–72)
  • Andryjanki (1954–72)
  • Augustowo (1954–68)
  • Bielsk Podlaski (1969–72)
  • Boćki (1954–72)
  • Brańsk (1969–72)
  • Chraboły (1959–72)
  • Domanowo (1954–72)
  • Falki (1954–59)
  • Gregorowce (1959–72)
  • Haćki (1954–59)
  • Hodyszewo (1954–68)
  • Holonki (1954–72)
  • Hołody (1959–68)
  • Kalnica (1959–68)
  • Kiersnowo (1954–59)
  • Klichy (1954–59)
  • Kotły (1954–59)
  • Lubieszcze (1954–59)
  • Łubin Kościelny (1954–72)
  • Malesze (1954–59)
  • Malinowo (1954–59)
  • Mokre (1954–59)
  • Moskiewce (1954–59)
  • Mulawicze (1954–61)
  • Nurzec (1954–68)
  • Oleksin (1954–59)
  • Olszewo (1954–59)
  • Orla (1954–72)
  • Parcewo (1954–59)
  • Pasynki (1954–72)
  • Paszkowszczyzna (1954–59)
  • Pawły (1954–59)
  • Pietrzykowo-Gołąbki (1954–59)
  • Piliki (1959–72)
  • Ploski (1954–59)
  • Popławy (1959–68)
  • Rudka (1954–72)
  • Ryboły (1954–72)
  • Strabla (1954–72)
  • Szczyty-Dzięciołowo (1954–57)
  • Śnieżki (1954–72)
  • Świrydy (1954–59)
  • Topczewo (1954–72)
  • Wyszki (1954–72)
  • Zubowo (1954–59)
Legenda
  • de facto skasowane w 1941, de jure w 1950
  • p
  • d
  • e
Gmina Rudka
  • Siedziba gminy: Rudka
Wsie
Kolonia
  • Józefin (kolonia)
Osada leśna
  • Józefin (osada leśna)