Tadao Andō

Tadao Andō
Ilustracja
Tadao Andō
Data i miejsce urodzenia

13 września 1941
Osaka

Narodowość

japońska

Dziedzina sztuki

architektura

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Dom Azumy, Osaka, 1976
Westin Awaji Island Hotel na wyspie Awaji
Muzeum Sztuki Współczesnej w Fort Worth w Teksasie

Tadao Andō (jap. 安藤 忠雄 Andō Tadao; ur. 13 września 1941 w Osace) – architekt japoński, w 1995 uhonorowany Nagrodą Pritzkera.

Życiorys

Młodość

Już jako dziecko uczył się obróbki drewna u stolarza i praktykował u kilku projektantów form przemysłowych i planistów. Świadomie zainteresował się architekturą, gdy w wieku piętnastu lat przeczytał książkę o Le Corbusierze. Andō nie uzyskał formalnego wykształcenia architektonicznego, sam nauczył się wyczulenia na niuanse przestrzeni, formy, światła i materiału. Około osiemnastego roku życia zaczął zwiedzać japońskie świątynie, sanktuaria, herbaciarnie, a także przeanalizował budynek główny Imperial Hotel (istniał w latach 1922–1967), zaprojektowany przez Franka Lloyda Wrighta. Andō studiował również oglądając budynki, czytając książki i analizując rzuty. W wieku lat 20 odbył podróże do Europy i USA, analizując wielkie budowle XX wieku. Na jego twórczość najbardziej wpłynęli Le Corbusier, Ludwig Mies van der Rohe, Alvar Aalto, Frank Lloyd Wright i Louis Kahn.

Kariera

W 1969 Andō otworzył w Osace własne biuro architektoniczne – Tadao Ando Architect & Associates. Obecnie jest najbardziej znanym japońskim architektem. Nauczał architektury na różnych uczelniach amerykańskich, na IAA w Sofii i od 1997 na Uniwersytecie Tokijskim. W 2003 przeszedł na emeryturę.

Architekturę Andō cechuje konsekwentny puryzm. Ulubionym materiałem jest surowy beton. Rzuty i formy przestrzenne budynków składają się z prostych, wyrafinowanie przenikających się form. Wnętrza projektowane przez Andō są ascetyczne i minimalistyczne – wnętrze traktowane jest jako miejsce spotkań i zgromadzeń, światło wpada przez szczeliny w ścianach. Rzadziej występują większe, panoramiczne okna, stanowiące całą ścianę.

Nagrody

Główne dzieła

Przypisy

  1. Tadao Ando [online], Kyoto Prize [dostęp 2018-10-05]  (ang.).
  2. The Asahi Prize [online], Asahi Shimbun [dostęp 2020-03-25]  (ang.).

Bibliografia

  • Kenneth Frampton, Tadao Ando: The Yale Studio and Current Works, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1989
  • Kenneth Frampton, Tadao Ando: Buildings Projects Writings, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1984, ISBN 0-8478-0547-6.
  • Yukio Futagawa, Tadao Ando Details, Tokio, A.D.A. Edita, 1991
  • Sandra Buckley: The Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture, Taylor and Francis, 2009 ISBN 978-0-415-48152-6.

Linki zewnętrzne

  • Strona oficjalna. tadao-ando.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)]. (ang. • jap.)
  • Nagroda Pritzkera – Tadao Ando (ang.)
  • Tadao Ando: asceta wśród architektów (pl.)
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody Praemium Imperiale (architektura)
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Laureaci Złotego Medalu Międzynarodowej Unii Architektów
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Kioto (sztuka i filozofia)
Muzyka
Sztuka
Kino i Teatr
Filozofia i Etyka
  • Wikiprojekt:Filmy
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121472654
  • VIAF: 109158630
  • ULAN: 500034032
  • LCCN: n82130882
  • GND: 118895028
  • NDL: 00132749
  • BnF: 135591060
  • SUDOC: 052503879
  • NLA: 35206946
  • NKC: stk2007383165
  • BNE: XX953906
  • NTA: 071001069
  • BIBSYS: 90395154
  • CiNii: DA01655581
  • PLWABN: 9810590319905606
  • NUKAT: n01042795
  • J9U: 987007297069305171
  • CANTIC: a10824649
  • LNB: 000223716
  • NSK: 000471714
  • CONOR: 27690851
  • BLBNB: 000630868
  • KRNLK: KAC199631807
  • LIH: LNB:4/6;=pa
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3869266
  • Britannica: biography/Ando-Tadao
  • Universalis: ando
  • БРЭ: 1822498
  • NE.se: tadao-ando
  • SNL: Tadao_Ando
  • VLE: tadao-ando
  • Catalana: 0262154
  • DSDE: Tadao_Ando
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 2569