Wiedźma

Sabat czarownic, Hans Baldung (1508)

Wiedźma – wiedźmy to w dawnych wierzeniach istoty półdemoniczne (istoty pośrednie między demonami a ludźmi), pozostające w ścisłym związku z ludźmi lub ich duszami[1][2][3]. Według dawnych wierzeń ludowych i w baśniach wiedźma to kobieta mająca związek ze złymi mocami, czarownica, zła wróżka[4]. W języku potocznym wiedźma to pogardliwe określenie kobiety złej i brzydkiej (także jako wyzwisko)[4].

Współcześnie uważa się, że w przedchrześcijańskich społecznościach słowiańskich była to kobieta posiadająca wiedzę, związaną z ziołolecznictwem, medycyną i przyrodą. Wiedźma posiadająca zdolności lub cechy magiczne nazywana była ciotą.[potrzebny przypis]

Pierwotnie, prawdopodobnie aż do połowy IX wieku na terenach wschodnich słowiańszczyzny, owo określenie nie było pejoratywne[potrzebny przypis]. W wyniku ekspansji chrześcijaństwa i piętnowania rytuałów ludowych i pogańskich zwyczaj gromadzenia i przechowywania wiedzy przez osoby w wybranych rodach uległ zapomnieniu. Wiedźmy oskarżano o czary, dlatego obecnie wiedźma często utożsamiana jest z czarownicą.

Współcześnie wciąż można spotkać kobiety parające się zielarstwem we wschodniej Polsce, jak również wywodzące się z tradycji prawosławnej nazywane szeptunkami, inaczej zamawiaczkami.[potrzebny przypis].

Zobacz też

Zobacz hasło wiedźma w Wikisłowniku
  • wiedźmin
  • ragana
  • czarownica
  • Baba Jaga

Przypisy

  1. Kazimierz Moszyński, Kultura ludowa Słowian, cz. II: Kultura duchowa. Kraków 1934, reprint Warszawa 2010, ISBN 978-83-61889-38-0, s. 604.
  2. Andrzej Szyjewski, Religia Słowian, Wyd. WAM, Kraków 2003, ISBN 83-7318-205-5, s. 203, 205.
  3. Demonologia ludów słowiańskich. [dostęp 2018-02-16].
  4. a b Mały słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1989, ISBN 83-01-08786-2.

Bibliografia

  • Szymon Wrzesiński, Wspólniczki szatana. Czarownice na ziemiach polskich, Egros, Warszawa 2006.
Kontrola autorytatywna (zajęcie):
  • LCCN: sh92005718
  • GND: 4024799-5
  • NDL: 00567547
  • BNCF: 11690
  • J9U: 987007537170005171
Encyklopedia internetowa:
  • p
  • d
  • e
Religia i mitologia Słowian
Bóstwa
Demony i duchy
Postacie mitologiczne i legendarne,
bohaterowie bylin
Inne
Miejsca kultu
Osoby związane z kultem i mitologią
Święta i obrzędy
Obiekty kultowe

  • Wikiprojekt:Mitologia słowiańska
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Historyczność bóstwa kontrowersyjna.