Atabaskani

Atabaskani (Dene ili Dine) su porodica severnoameričkih domorodačkih naroda koja naseljava zapadne države SAD i to Aljasku, države severnog dela američke zapadne (pacifičke) obale: Oregon, Vašington i Kalifornija, države američkog jugozapada: Nju Meksiko, Arizona, Teksas, Juta, Kolorado i Oklahoma i zapadne provincije i teritorije Kanade: Britanska Kolumbija, Alberta, Saskačevan, Manitoba, Jukon i Severozapadne Teritorije. Atabaskani govore atabaskanskim jezicima koji se na osnovu njihovog geografskog rasporeda grupišu u 3 grupe ^[1].

Podgrupe

Na osnovu njihovog geografskog rasporeda Atabaskani se dele na:

Severni Atabaskani
Pacifički Atabaskani
Južni Atabaskani

Dalje se mogu podeliti na veći broj podgrupa na osnovu bliskosti jezika kojim govore.

Severni Atabaskani

I) Južno Aljaskanska podgrupa

1. Ahtna
2. Denaina (ili Tanaina, Kenaice)

II) Centralno Aljaskansko-Jukonska podgrupa

3. Deg Hitan (ili Ingalik, Deg Hinag)
4. Holikačuk (ili Inoko)
5. Kojukon
6. Gornji Kuskokvim (ili Kolčan)
7. Tanana (Donji Tanana, Srednji Tanana, Gornji Tanana i Tanakros)
8. Južni Tučone
9. Severni Tučone
10. Gvičin (ili Kučin, Loučo, Tukud)
11. Han

III) Severozapadno Kanadska podgrupa

A. Taltan-Tagiš-Kaska

12. Taltan
13. Tagiš
14. Kaska

15. Sekani
16. Daneza (ili Biv`r)
B. Slejvi

17. Južni Slejvi
18. Severni Slejvi (Maunt`n, Berlejk, Hari)

19. Dogrib (ili Tličo Jati)
20. Čipevjan (ili Dene Suline)
21. Jelounajf

IV) Zecot podgrupa

22. Zecot (ili Vetal)

V) Centralno Britansko Kolumbijska podgrupa

A. Babin-Vicuvin

23. Babin
24. Vicuvin

25. Dakel (ili Kerijer)
26. Čilkotin
27. Nikoola (ili Staviks, Similkamin)

VI) Sarsi podgrupa

28. Sutina (ili Sarsi)

VII) Kvaliokva-Klackani podgrupa

29. Kvaliokva
30. Klackani

Pacifički Atabaskani

I) Kalifornijska podgrupa

A. Hupa (ili Hupa-Čilula-Vilkut)

31. Hupa
32. Čilula
33. Vilkut

B. Matoli-Ber Riv`r

34. Matoli
35. Ber River

V. Il Riv`r (ili Vailaki-Nongat`l-Sinkjon-Lasik)

36. Vailaki
37. Nongatl
38. Sinkjon
39. Lasik

40. Kato

II) Oregonska podgrupa

41. Etnemitane (ili Ap`r Amkva, Gornji Amkva)
A. Donji Rog Riv`r (ili Tututni-Šasta Kosta-Kokvil)

42. Tututni
43. Šasta Kosta
44. Kokvil

B. Gornji Rog Riv`r (ili Galis-Aplgejt, Taltaštantede-Dakubetede)

45. Galis (ili Taltaštantede)
46. Aplgejt (ili Dakubetede)

V. Tolova (ili Četko-Tolova)

47. Četko
48. Tolova

Južni Atabaskani

49. Navaho
50. Apači

I) Prerijsko Apačka podgrupa

Prerijski Apači (ili Kajova Apači)

II) Zapadno Apačka podgrupa

A. Čirikava-Meskalero

Zapadni Apači (ili Tonto-Vajt Maunt`n-San Karlos-Čibiku)

III) Istočno Apačka podgrupa

Hikari
Lipan

Poreklo imena

Ime kojim sami sebe nazivaju (endonim ili autonim) atabaskanski narodi je Dene ili Dine. Ime Atabaskani (koje je egzonim) potiče od imena atabaskanske porodice jezika, a atabaskanskoj porodici jezika ime je dao Albert Galatin 1836. u svojoj klasifikaciji jezika Severne Amerike i potiče od imena jezera Atabaska u Kanadi, ime jezera Atabaska je anglizovana verzija imena jezera iz jezika naroda Kri „Abapaska”, koja znači „tamo gde su trske jedna do druge”.^[2]

Reference

↑ Lewis, M. Paul, Gary F. Simons, and Charles D. Fennig (eds.). 2016.
↑ Bright, William (2004). Native American Place Names of the United States. Norman: University of Oklahoma Press. str. 52.

Literatura

Lewis, M. Paul, Gary F. Simons, and Charles D. Fennig (eds.). 2016. Ethnologue: Languages of the World, Nineteenth edition. Dallas, Texas: SIL International. Online version: http://www.ethnologue.com.