Multics

Multics

Giriş ekranı
Geliştirici(ler)	MIT, GE, Bell Labs
Kaynak türü	özgür ve açık kaynak
Lisans	ilk olarak kapalı kaynak, 2007'den itibaren özgür ve açık kaynak[1][2]
Çekirdek türü	Monolitik çekirdek
Programlama dili	PL/I, Assembly Dili[3]
Kullanıcı arayüzü	Komut satırı ve Grafiksel kullanıcı arayüzü
Web sitesi	multicians.org
Dil sayısı	İngilizce

Multics ("Multiplexed Information and Computing Service") eskiden kullanılmış aynı anda birkaç işlem yapabilen (time-sharing) işletim sistemi idi. Proje 1964 yılında Cambridge, Massachusetts'de başlamıştır. Son çalışan işletim sistemi ise 30 Ekim 2000'de Kanada Ulusal Savunma Departmanı'nda kullanılmış ve daha sonra kapatılmıştır.^[4]

Konuyla ilgili yayınlar

Literatürde Multics hakkında birçok belge ve çeşitli bileşen vardır.; Multics hakkında bir belge listesi^[5] ve bilgilendirici belgeler aşağıda gösterilmiştir.

• F. J. Corbató, V. A. Vyssotsky, Introduction and Overview of the Multics System9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (AFIPS 1965)
• F. J. Corbató, C. T. Clingen, J. H. Saltzer, Multics — The First Seven Years17 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• J. J. Donovan, S. Madnick, Operating Systems
• J. J. Donovan, Systems Programming

Teknik detaylar

• Jerome H. Saltzer, Introduction to Multics
• Elliott I. Organick, The Multics System: An Examination of Its Structure (MIT Press, 1972) is the standard work on the system, although it documents an early version, and some features described therein never appeared in the actual system.
• V. A. Vyssotsky, F. J. Corbató, R. M. Graham, Structure of the Multics Supervisor16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (AFIPS 1965) describes the basic internal structure of the Multics kernel.
• Jerome H. Saltzer, Traffic Control in a Multiplexed Computer System
• R. C. Daley, P. G. Neumann, A General Purpose File System for Secondary Storage2 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20191002191947/https://www.multicians.org/fjcc4.html |tarih=2 Ekim 2019 }}
• R. J. Feiertag, E. I. Organick, The Multics Input/Output System4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• A. Bensoussan, C. T. Clingen, R. C. Daley, The Multics Virtual Memory: Concepts and Design18 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20100118014733/http://www.multicians.org/multics-vm.html |tarih=18 Ocak 2010 }}, (ACM SOSP, 1969)
• Paul Green, Multics Virtual Memory - Tutorial and Reflections5 Mart 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20010305133541/http://ftp.stratus.com/pub/vos/multics/pg/mvm.html |tarih=5 Mart 2001 }}
• Roger R. Schell, Dynamic Reconfiguration in a Modular Computer System (MIT Project MAC, 1971) describes the reconfiguration mechanisms.

Güvenlik

• Paul A. Karger, Roger R. Schell, Multics Security Evaluation: Vulnerability Analysis9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20110709024412/http://csrc.nist.gov/publications/history/karg74.pdf |tarih=9 Temmuz 2011 }} (Air Force Electronic Systems Division, 1974) describes the classic attacks on Multics security by a "tiger team".
• Jerome H. Saltzer, Michael D. Schroeder, The Protection of Information in Computer Systems9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20110709033025/http://cap-lore.com/CapTheory/ProtInf/ |tarih=9 Temmuz 2011 }} (Proceedings of the IEEE, September 1975) describes the fundamentals behind the first round of security upgrades; another classic paper.
• M. D. Schroeder, D. D. Clark, J. H. Saltzer, D. H. Wells. Final Report of the Multics Kernel Design Project (MIT LCS, 1978)
• Paul A. Karger, Roger R. Schell, Thirty Years Later: Lessons from the Multics Security Evaluation24 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (IBM, 2002)

Kaynakça

Dış bağlantılar

• multicians.org
  • Multics papers online30 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.{{|url=https://web.archive.org/web/20191030094546/https://www.multicians.org/ |tarih=30 Ekim 2019 }}
  • Multics glossary3 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20180703005035/http://www.multicians.org/mga.html |tarih=3 Temmuz 2018 }}
  • Myths1 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Multics security3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Unix and Multics5 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://www.webcitation.org/69iMMYfZj?url=http://www.multicians.org/unix.html |tarih=6 Ağustos 2012 }}
  • Multics general info and FAQ12 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20190512145425/https://www.multicians.org/general.html |tarih=12 Mayıs 2019 }}
• Honeywell, Inc., MULTICS records, 1965-1982^{[ölü/kırık bağlantı]}. Charles Babbage Institute, University of Minnesota.
• Official source code archive at MIT10 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Link page to various Multics information
• Multics repository at Stratus Computer9 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20080709061147/http://ftp.stratus.com/pub/vos/multics/multics.html |tarih=9 Temmuz 2008 }}
• Multics at Universitaet Mainz15 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Active project to emulate the Honeywell 6180 Multics CPU3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Various scanned Multics manuals21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. {{|url=https://web.archive.org/web/20110621053748/http://www.bitsavers.org/pdf/honeywell/multics/ |tarih=21 Haziran 2011 }}
• Multicians.org and the History of Operating Systems8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

{{|url=https://web.archive.org/web/20110709025836/http://www.multicians.org/fjcc1.html |tarih=9 Temmuz 2011 }}