Sagrada Família
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Kilisenin bir modeli | |
Konum | İspanya |
Kriter | Kültürel: i, ii, iv |
Referans | 320 |
Tescil | 2005 (29. oturum) |
Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
La Sagrada Familia (Kutsal Aile), İspanya'nın Barselona şehrinde bulunan ve modern mimarinin öncülerinden sayılan Antoni Gaudi'nin 1883 yılında devraldığı fakat 1926 yılında bir tramvayın altında kalarak ölmesi sonucu yarım kalan bir bazilikadır.
Gaudi'nin ölümüne kadar %15-25'i tamamlanmış olan bazilikanın yapımı halen devam etmektedir.[2][3] Halk arasında bitmeyen kilise olarak da bilinir. 1882 yılında halkın yardımlarıyla yapımına başlanan mimarinin bitmemesinin nedeni hala sembolik olarak halkın yardımlarıyla yapımına devam edilmesi ve Gaudi'nin karmaşık mimari tarzının çözülmesinin güçlüğüdür. Ayrıca binanın çizimlerinin ve ilk yapım yöntemlerinin de 19.yüzyıldan kalması nedeniyle günümüz teknolojisine uyarlanması da bir başka zorluktur. 2026-2028 yılları arasında bitmesi tahmin edilen kilise yardımseverlerin katkılarıyla yapılmaktadır.
Gaudi, bazilikadaki büyük kulelerden bir tanesinin bitimini görebilmiştir. Kuleleri tasarladıktan sonra bu kulelerin Barselona'ya gelecek olan gezginler için mükemmel bir karşılama olacağına inandığını belirtmiş ve kulelerin tepesindeki süslemelerin cennet ile yeryüzü arasında bir bağlantı sağlarmış gibi göründüğünü de ifade etmiştir.
Mimari Özellikleri:
Bazilikanın iç yapısını ayakta tutan kolonlar dallanıp budaklanan ağaçlar şeklinde tasarlanmıştır. Yapının içine girildiğinde ormanda dolaşma hissi uyanır.La Sagrada Familia’da hiçbir duvar dik; hiçbir kolon düz değil. Kafanızı nereye çevirirseniz çevirin bir devinim hakim. İç mekanda bu hareketliliğe seramik, mozaik ve çeşitli taşlar eklenirken katedralin cephelerini dolduran yüzeyde ince ince işlenmiş ilahi figürler hep bir şeyleri kaçırıyorsunuz hissi yaratıyor.Katedralde Gaudi’nin, yapının ilk mimarı del Villar’ın haç şeklindeki plan şemasını koruduğunu görüyoruz. Bu Gotik katedrallerde tipik bir özellik olarak karşımıza çıkan plan şeması, La Sagrada Familia’da birkaç önemli noktayla ayrışıyor diğerlerinden. En önemlisi Gaudi açılı kolonlar ve hiperboloit tonozlar ile oluşturuduğu sistem ve bu sistemle payandaya ihtiyaç duymayan taşıyıcı tasarımı. Yapının dışındaki bir elemanın desteğine gerek kalmadan yatay yükler kilisenin içindeki kolonlarla aktarılıyor bu sistem sayesinde. La Sagrada Familia 3 boyutlu formalara -hiperboloit, parabol, spiral, konik- sahip yüzeyleri kullanıyor. Bu karmaşık şekiller daha ince ve dahay sağlam bir taşıyıcının oluşturulmasını sağlamış. Aynı zamanda kilisenin akustik ve ışık kalitesini de bir hayli arttırıyor.Gaudi, kiliseyi üç farklı cephe olarak tasarlamıştır. Doğuda İsa’nın doğumuna adanan Nativity (Doğuş); batıda İsa’nın çarmıha gerilişini simgeleyen Passion (Tutku) ve güneyde tamamlanmamış Glory (İhtişam) isimli üç cephe. Tanrıya giden yolu temsil eden Glory cephesinin inşası halen devam etmekte. Yapımına başlanan ilk bölüm Nativity Facade. İnşaatını birebir Gaudi’nin kontrol ettiği ve İsa’nın doğumuna referans veren birçok detayı barındıran bu cephe,1894-1930 yılları arasında tamamlandı.Passion Facade ise ilk cephedeki dekoratif yoğunluğa karşılık oldukça sade bir tasarıma sahip. İsa’nın tutkusuna, çarmıha gerilişinde çektiği acıya atıfta bulunan bu cephenin inşaatı ise 1954’te başladı. En büyük ve etkili cephe olan Glory Facade inşasına ise 2002’de başlandı. İsa’nın kutsal görkemine ve insanlığın Tanrı’ya yükselişine referans veren öğelerle dolu bu cephe için Gaudi’nin 1936’da hazırladığı bir modelden faydalanılıyor.Tasarımı için Gaudi alçı maketler kullanmış. Ortada 45 metre yükselen nefin bile 1/10 maketini yapmış -yaklaşık 5 metre yükseliğinde ve 2 metre genişliğinde bir maket. Gaudi, aynı zamanda kilisenin çatısından asılmış limon kirişler ve ağırlıklarla oluşturulmuş bir sistem de icat ediyor. Passion Facade kısmında bulunan bu sistem de germe sistemi hatırlatıyor fakat gelen yüklerin basıncına göre oluşturulmuş. Kilisenin yüksek, görkemli, çeşitli renklerde granitt ayaklarıyla ve yeşil-altın Venedik camıyla kaplanmış kemerleriyle orman hissi verilmiş orta nefinde gözlemlenebiliyor.La Sagrada Familia’nın toplam 18 adet çan kulesi bulunur -bu kulelerden en uzunu bittiğinde 170 metre olacak. Bunların 12 tanesi İsa’nın 12 havarisini simgelemektedir. 4 çan kulesi ise İsa’nın etrafındaki 4 adet İncil yazarını, geriye kalan en büyük kule ise İsa’yı simgeler. En büyük kuleden biraz küçük olan ikinci büyük kule ise Meryem’i simgeler. Kulelerin üzerinde birçok şekiller ve semboller vardır.Bu şekil ve resimlerle İsa’nın doğumu, yaşamı ve çilesi anlatılmaktadır. Gaudi; bahsettiğimiz bu dev kulelerin Barselona’ya gelecek olan turistler için mükemmel bir karşılama olacağını belirtmiş. Kulelerin tepesinde bulunan muhteşem süslemelerin cennet ile yeryüzü arasında bir bağlantı sağlarmış gibi göründüğünü de ifade etmiştir.[4]
Gaudi şehirde yaptığı bütün yapılardan elde edilen geliri bu yapıya yatırmıştır.
1984 yılında UNESCO tarafından "Antoni Gaudí'nin Eserleri" adı ile Dünya Mirası olarak ilan edilen yapılar arasında yer almaktadır.[5]
Yılda ortalama 4,5 milyon kişi Sagrada Família'yı ziyaret eder.[6] Barselona'nın en çok ziyaret edilen turistik yerlerinden birisidir.
Kaynakça
- ^ "Sagrada Família gets final completion date – 2026 or 2028". The Guardian. 22 Eylül 2011. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2011.
- ^ Minder, Raphael (3 Kasım 2010). "Polishing Gaudí's Unfinished Jewel". The New York Times. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ Gladstone, Valerie (22 Ağustos 2004). "ARCHITECTURE: Gaudí's Unfinished Masterpiece Is Virtually Complete". The New York Times. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ "La Sagrada Familia / Antoni Gaudí (1882)". Arkitektuel. 2018-07-27. Erişim tarihi: 2024-05-31. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017.
- ^ "Barcelona's Sagrada Familia gets permit after 137 years". BBC News (İngilizce). 8 Haziran 2019. 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.
İspanya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bir kilise ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |