Vinkristin, çeşitli kanser türlerinin tedavisinde kullanılan bir kemoterapi ilacıdır.[1] Buna akut lenfositik lösemi, akut miyeloid lösemi, Hodgkin hastalığı, nöroblastoma ve küçük hücreli akciğer kanseri dahildir.[1] İntravenöz olarak verilir.[1]
Çoğu insan vinkristin tedavisinin bazı yan etkilerini yaşar.[1] Genellikle duyu değişikliğine, saç dökülmesine, kabızlığa, yürüme zorluğuna ve baş ağrısına neden olur.[1] Ciddi yan etkiler arasında nöropatik ağrı, akciğer hasarı veya enfeksiyon riskini artıran düşük beyaz kan hücreleri sayılabilir.[1] Hamilelik sırasında kullanılması doğum kusurlarına neden olabilir.[1] Hücrelerin düzgün bölünmesini durdurarak çalışır.[1] Öldürebileceği için intratekal olarak verilmemesi hayati önem taşımaktadır.[2]
Vinkristin ilk olarak 1961'de izole edilmiştir.[3] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[4][5] Madagaskar deniz salyangozu Catharanthus roseus'tan elde edilebilen bir vinka alkaloididir.[3]
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "Vincristine Sulfate". The American Society of Health-System Pharmacists. 2 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2015. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref> etiketi: "AHFS2015" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Two Fatal Cases of Accidental Intrathecal Vincristine Administration: Learning from Death Events". Chemotherapy. 61 (2): 108-110. 5 Aralık 2015. doi:10.1159/000441380. PMID 26636546.
- ^ a b The evolution of drug discovery : from traditional medicines to modern drugs. 1. Aufl. Weinheim: Wiley-VCH. 2011. ss. 157-159. ISBN 9783527326693. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 22nd list (2021). Cenevre: World Health Organization. 2021. WHO/MHP/HPS/EML/2021.02.
Hücre içi Kemoterapötik ajanlar / Antineoplastik ajanlar (L01) |
|---|
SPler/MIler
(M fazı) | | Mikrotübül birleşimini engelleyenler | Vinka alkaloidleri ( Vinblastin# · Vinkristin# · Vindesin · Vinflunin§ · Vinorelbin#) |
|---|
| Mikrotübül dağılmasını engelleyenler | |
|---|
|
|---|
DNA replikasyonu
inhibitörleri | DNA prekürsörleri/
antimetabolitler
(S fazı) | | Folik asit | Dihidrofolat redüktaz inhibitörü(Aminopterin · Metotreksat# · Pemetrekset · Pralatreksat ·) Timidilat sentaz inhibitörü(Pemetrekset · Raltitreksed) |
|---|
| Pürin | Adenozin deaminaz inhibitörü( Pentostatin) · Halogenlenmiş/ribonükleotid redüktaz inhibitörüler (Kladribin · Klofarabin · Fludarabin) · Nelarabin · Tiyopürin ( Merkaptopürin# · Tiyoguanin #) |
|---|
| Pirimidin | Timidilat sentaz inhibitörü (Kapesitabin# · Karmofur · Doksifluridin · Floksuridin · Fluorourasil# · Tegafur (+gimerasil/oterasil)) · DNA polimeraz inhibitörü (Sitarabin# (+daunorubisin) · Ribonükleotid redüktaz inhibitörü (Gemisitabin#) · Hipometilleyici ajan ( Azasitidin · Desitabin) |
|---|
| Deoksiribonükleotit | |
|---|
|
|---|
|
|---|
Topoizomeraz inhibitörleri
(S fazı) | | I | Kamptoteka (Belotekan · Kamptotesin · Kositikan † · Etirinotekan pegol † · Eksatekan · Gimatekan · İrinotekan # · Lurtotekan ‡ · Rubitekan ‡ · Silatekan § · Topotekan) |
|---|
| II | |
|---|
| II+Enterkalasyon | Antrasiklinler (Aklarubisin · Amrubicin † · Daunorubisin# (+sitarabin) · Doksorubisin# · Epirubisin · İdarubisin · Pirarubisin · Valrubicin · Zorubisin) · Antrasenedionlar ( Mitoksantron · Losoksantron · Piksantron) · Amsakrin · Bisantren · Krisnatol · Menogaril § |
|---|
|
|---|
| Fotosensitize ediciler/PDT | Aminolevulinik asit · Efaproksiral · Metil aminolevulinat · Porfirin türevleri (Porfirin sodyum · Talaporfin · Temoporfin · Verteporfin) |
|---|
| Diğer | | Enzim İnhibitörleri | FI ( Tipifarnib § ) · CDK inhibitörleri ( Abemasiklib · Alvosidib † · Palbosiklib · Ribosiklib · Selisiklib † ) · PrI ( Bortezomib · Karfilzomib · Oprozomib · Iksazomib ) · PhI ( Anagrelid ) · IMPDI ( Tiyazofurin § ) · LI ( Masoprocol ) · PARP inhibitor ( Niraparib +abiraterone acetate ) · Olaparib · Rucaparib ) · HDAC ( Belinostat · Entinostat · Panobinostat · Romidepsin · Vorinostat ) · PIKI (Pi3K) ( Alpelisib · Copanlisib · Duvelisib · Idelalisib · Umbralisib ‡ ) |
|---|
| Reseptör antagonistleri | |
|---|
| Diğer/gruplandırılmamış | Adagrasib · Aflibersept · Arsenik trioksit · Asparajin tüketicileri (Asparajinaz #/Pegaspargaz) · Aksikabtagen siloleusel · Belzutifan · Beksaroten · Breksukabtagen otolusel · Selekoksib · Siltaçabtagen otolusel · Demekolkolin · Denileukin diftitoks · Elesklomol § · Elsamitrusin · Enasidenib · Epakadostat · Eribulin · Estramustin fosfat · Glasdegib · İdekabtagen vikleusel · İvosidenib · Lonidamin · Lukantron · Lurbinektekin · Mitoguazon · Mitotan · Oblimersen † · Omaketaksin mepesuksinat · Plitidepsin · Retinoidler ( Alitretinoin · Selineksor · Sitimagene seradenovek · Sotorasib · Tagraksfusp · Talimogen laherparepvek · Tazemetostat · Tebentafusp · Tiazofurin · Tigilanol tiglat · Tisagenlekleusel · Trabektekin · Tretinoin#) · Veliparib · Venetoklaks · Verdineksor · Vosaroksin |
|---|
|
|---|
|
