Yediler

Makale serilerinden
Alevîlik
Allah  • Muhammed  • Hak-Muhammed-Ali  • Muhammed-Ali  • Kur'an  • İslâm Peygamberleri  • Nefesler  • Dört Kapı Kırk Makam  • Şeriat  • Tarikat  • Hakikat  • Marifet  • Tâkıyye  • Tevella  • Teberru  • Nûr  • Vahdet-i Vücud  • Keşf  • Nefis  • İhsan
Önderler
Hatice  • Fatıma Zehra  • Ali  • Hasan bin Ali  • Hüseyin bin Ali  • Ehli Beyt  • 14 Masum-u Pak  • Yediler  • 17 Kemerbest  • Kırklar
Etkin kişiler
Hızır  • Veysel Karani  • Salmân-ı Fârisî  • Câbir bin Hayyan  • Z'ûl-Nûn el-Mısrî  • Ebâ Yezîd-i Bistâmî  • El-Hallac  • Ebu'l Vefâ  • Ebû’l Hasan Kharakânî  • Yusuf Hemedani  • Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev  • Ahmed Yesevî  • Ahmed Er Rufai  • Abdülkâdir Geylânî  • Kutb'ûd-Dîn Haydar  • Muhyiddin İbn Arabi  • Ahi Evran  • Hacı Bektaş-ı Veli  • Mevlâna Celâleddîn  • Hacı Bayram-ı Veli  • Sadreddin Konevî  • Tac'ed-Dîn Zahid Gilani  • Baba İlyas  • Sarı Saltık Baba  • Barak Baba  • Taptuk Emre  • Yunus Emre  • Âşık Paşa  • Safiyüddin İshak  • Karaca Ahmet  • Sadreddin Musa  • Abdal Musa  • Nesîmî  • Şah Ni'metullah Velî (Nûr'ed-Dîn Kirmanî)  • Şeyh Cüneyt  • Şeyh Haydar  • Sultan Ali  • Hatai  • Kaygusuz Abdal  • Balım Sultan  • Gül Baba  • Pir Sultan Abdal  • Fuzûlî  • Kul Himmet  • Virani  • Yedi Ulu Ozan  • Nurbakşî  • Galibî
EmevîlerEbû Müslim El-HorasanîBabek AyaklanmasıBabek HürremiAbbâsîlerAlavîlerFatımîlerİlhanlılarBaba İshak ayaklanmasıBaba İshakŞeyh BedreddinBörklüce MustafaOsmanlı İmparatorluğu'nda Alevi zulmüŞah Kulu Baba Tekeli isyanıŞah KuluÇaldıran MuharebesiYavuz Sultan SelimCelâlî ayaklanmalarıBaba Zünnun İsyanıKalender Çelebi İsyanıKalender ÇelebiAbaza Mehmed PaşaKuyucu Murat PaşaSafev’îyyeSafevîlerAvşarlarKaçarlarBektâş’îyyeVaka-i HayriyeII. Mahmud1830 Yezidi İsyanıDersim ayaklanmalarıNuri DersimiKoçgiri İsyanıSeyit RızaDersim katliamıMaraş katliamıÇorum katliamıSivas katliamı
CemCemeviSemahCuma NamazıDuaOruçZekâtKurbanAdakMevlitKeramet • Ziyaret • Musâhip • Düşkünlük
A) İslâmî-Sufi/Tasavvufî Kökenliler

    • 1) Alavîler
      • Horasan Melametîliği
        • Kalenderîlik
          • Haydarîlik
        • Nakşibendiye
        • Mevlevîlik
        • Yesevilik
          • Bektâşîlik
            • Ahilik
    • 2) Kadiriye
      • Nimetullahîlik
        • Nurbakşîlik
      • Rufailik
        • Galibilik
    • 3) Zahidiyye
      • Halvetiyye
        • Bayramiyye
          • Halvetiye
      • Safeviyye
        • Kızılbaşlar
          • Çepniler
          • Tahtacılar

B) Hürremîyye (Kızıl-Giyinenler)
    • 1) Celâlîyye
    • 2) Vefâîyye
      • Babailer
        • Baba İlyasçılar
        • Baba İshakçılar
        • Barak Babacılar
          • Hurûfîyye (Dîn)
            • Dedebabalık
              • Ali’îyye
              • Harabat’îyye
            • Nûktâvîlik

C) Nusayrîyye (Arap Aleviliği) (Din)
    • 1) Haydariyye
    • 2) Şemsiyye / Şimaliyye
    • 3) Kameriyye / Kilaziyye
    • 4) Gaybiyye

D) Yezdânizm (Kürt Alevîliği)
    • 1) Yâresân (Yarsanizm)
    • 2) Yezidi (Ezidilik) (Dîn)

    • 3) Çınarcılık (Işık Alevîliği)
Diğer etkileşim grupları
MelâmîlikKalenderîlikYesevîlikKadirilikRufailik • Haydarîlik MevlevîlikHalvetiyyeEkberilikBayramiyeBektâşîlikÂhilerNimetullahîlikHalvetiyeÇepnilerTahtacılarGalibilikNurbakşîlikVefâîlikBâbâîlikİsmailîlikNizarîlikSafeviyyeKızılbaşCelâl’îyyeHurûf’îyyeBâtınîlikDedebabalıkAli’îHarabat’îNusayr’îyyeDûrz’îyyeBâbîlikBahâîlik • Kürt Alevîleri • YâresânîlikÊzîdîlikYezdânizm • Ghulat-i Şîʿa ve Kürt Alevîliği • ZerdüştMazdaizmZurvanizmKabbalaMazdekçilikIşıkçılıkLuvî mitolojisiMani diniSâbiîlikGnostisizmŞamanizmŞamanTengricilikPanenteizmNebatiler
  • g
  • t
  • d

Yediler, kendilerine özel görevler verilmiş peygamberler; İbrahim, Halil, Musa, Harun, İdris, Yusuf ve İsa.

Yedilerin halk arasında geçerli diğer tanımları

Bir başka tanım ateş, su, toprak, rüzgâr, can(erkek), canan(kadın), çoban(çocuk) olarak Vahdeti tanımlayan birliktir. Alevilik inancında Üçler, Beşler, Yediler, Onikiler (12 İmam) ve Kırklar (Kırklar Meclisi) sıralamasında önemli bir yeri vardır. Ali Şia'sının İslam inancında ezoterik, başka deyişle batıni temelini oluşturan bu sıralamada Yediler tanımlamasına İslam dışında Kitab-ı Mukaddes'in Kenan ülkesinde Davut zamanı "yedilere" erişmek için mücadele eden Musevileri anlattığı kısımda geçer. Ancak İslam'daki Yedilerin Muhammed ve Ehl-i Beyt'inin yanı sıra Kırklar'dan biri olduğu Hatai şiirlerinde ve dini menkıbelerde geçen Selman-ı Farısi'den oluşması bunu benzerlik olarak yorumlama sonucunu doğurur.

Yedi Rakamı

Yedi, Türk halk inancında İslâmiyet ile birlikte önem kazanmış bir rakamdır. İslam dininin kutlu sayısı olduğu söylenebilir. Örneğin Kuran'da göklerin yedi kat olduğu farklı ayetlerde vurgulanır. Hac ibadeti esnasında Kâbe yedi kez tavaf edilir. Yusuf’un rüyâlarında yedi rakamı (mesela, yedi besili inek ve yedi cılız inek gibi) ön plana çıkar. Ayrıca Ortadoğu kökenli dinlerde, özellikle Hristiyanlıkta Tanrı’nın yeryüzünü altı günde yarattığı ve yedinci gün dinlendiği söylenir. Hafta yedi günden oluşur. Bunun dışında gökkuşağında yedi renk ve Büyükayı takımyıldızında 7 parlak yıldız vardır. Halk inancında bunlarla ilgili efsanelere rastlanır.

Kaynakça

  1. ^ "Alevi-Bektaşi İnancının Esasları". 17 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008. 

Dış bağlantılar

  • Alevi-Bektaşi İnancının Esasları
  • g
  • t
  • d
Alevilik konuları
İnançlar
Allah  · Muhammed  · Miraç  · Hak-Muhammed-Ali  · Muhammed-Ali  · İmamet  · On İki İmam  · İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi)  · Tasavvuf  · Vech-i Din  · Melamilik  · Dört Kapı Kırk Makam  · Sufi metafiziği  · Ekberilik  · En-el Hak  · Bektaşî inancı  · Kırklar Cemi
Temsili Ali minyatürü, "Gadir-i Hum", (İlhanlılar devrine ait yazma kitaptan alınma)
Arnavutluk-Akçahisar'daki bir Bektaşilik tekkesi.
İbadet
Cem  · Semah  · Gülbenk
Aleviliğin tarihi
Devirler
İsyanlar
Katliamlar
Önderler
Nüfus dağılımı
Alevi itikad
ve
mezhepleri
Mezhepler
İtikadlar
Tarikatlar
Dini kişilik
Eren  · Abdal  · Sarı Ana  · Derviş  · Dede
Dini önderler
Diğer
İslam  · Fıkhi mezhepler  · Sünnilik  · Hariciler  · Muhammira (Hürremiyye  · Babekiyye)  · İbahilik  · Dürzîlik  · Yezdânizm  · Alevilik eleştirisi