Błękit brylantowy FCF

Błękit brylantowy FCF
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
2-[(4-{etylo-[(3-sulfonianofenylo)metylo]amino}fenylo)-(4-{etylo-[(3-sulfonianofenylo)metylo]azanioylideno}cykloheksa-2,5-dien-1-ylideno)metylo]benzenosulfonian disodu
Inne nazwy i oznaczenia
E133, C.I. 42090, niebieski FD&C 1
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C37H34N2Na2O9S3

Masa molowa

792,84 g/mol

Wygląd

zielonkawoniebieski proszek

Identyfikacja
Numer CAS

3844-45-9

PubChem

19700

SMILES
CCN(CC1=CC(=CC=C1)S(=O)(=O)[O-])C2=CC=C(C=C2)C(=C3C=CC(=[N+](CC)CC4=CC(=CC=C4)S(=O)(=O)[O-])C=C3)C5=CC=CC=C5S(=O)(=O)[O-].[Na+].[Na+]
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
bardzo dobra
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według europejskich kryteriów
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Numer RTECS

BQ4725000

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Błękit brylantowy FCF (E133) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny, niebieski barwnik[1]. Błękit brylantowy FCF to barwnik żywności powszechnie stosowany w produkcji artykułów spożywczych. Zalicza się go do grupy dodatków do żywności o numerze E133[2]. Jego zadaniem jest zmiana oraz wzmocnienie barwy produktu. Występuje w większości produktów (napojach, słodyczach etc.) o niebieskim zabarwieniu.

Barwnik jest dopuszczony do obrotu w wielu krajach, z nielicznymi wyjątkami.

Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 12,5 mg/kg ciała[1].

Zastosowanie

Cukierki Smarties barwione błękitem brylantowym FCF (u góry) i barwnikiem naturalnym (na dole)
Wódka z syropem blue curaçao barwionym błękitem brylantowym FCF
Przemysł spożywczy

Żelatyna i produkty pochodne, groszek konserwowy, nabiał, płatki zbożowe, kasze, desery, kremy do wyrobów ciastkarskich, napoje[3] (głównie bezalkoholowe[3], ale także niektóre piwa[4]) oraz pastylki pudrowe (owocowe i miętowe).

Inne zastosowania

Pasty do zębów, kosmetyki, farby do włosów, dezodoranty[3].

Właściwości

Bardzo słabo wchłaniany i w większości wydalany z kałem w postaci niezmienionej[5].

Wygląd: ciemnoniebieski proszek[6]

Zapach: bez zapachu

Próg zapachu: nie dotyczy

pH: 6–7 (zawiesina 2%)

Gęstość nasypowa: 800 kg/m3

Rozpuszczalność w wodzie: rozpuszczalny

Masa cząsteczkowa: 792,84

Stan skupienia: ciało stałe

Zagrożenia

Może wywoływać astmę, pokrzywkę, katar sienny oraz reakcje alergiczne. Może spowodować nasilenie objawów nietolerancji salicylanów (np. aspiryny)[3].

Powinny unikać go osoby z zespołem jelita nadwrażliwego i innymi schorzeniami przewodu pokarmowego, osoby uczulone na salicylany[5].

Substancja nie jest klasyfikowana jako substancja kancerogenna u ludzi, a u zwierząt dowody te są ograniczone[7]. Według RTECS błękit brylantowy FCF wykazuje „niejednoznaczne działanie rakotwórcze”, jednak Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (agenda WHO) nie zaklasyfikowała tego barwnika jako czynnika rakotwórczego dla ludzi[7].

Przypisy

  1. a b Food-Info.net: E133: Błękit brylantowy FCF. [dostęp 2010-09-27].
  2. Pubchem, Brilliant Blue FCF | C37H34N2Na2O9S3 – PubChem [online], pubchem.ncbi.nlm.nih.gov [dostęp 2017-06-26]  (ang.).
  3. a b c d Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. ISBN 978-83-7243-529-3.
  4. Irlandzkie zielone. Browar Krajan. [dostęp 2016-01-19].
  5. a b EFSA Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food (ANS), Scientific Opinion on the re-evaluation of Brilliant Blue FCF (E 133) as a food additive, „EFSA Journal”, 8 (11), 2010, n/a–n/a, DOI: 10.2903/j.efsa.2010.1853, ISSN 1831-4732 [dostęp 2017-06-26]  (ang.).
  6. Brenntag, Karta charakterystyki, 26 czerwca 2017 .
  7. a b Pubchem, Brilliant Blue FCF | C37H34N2Na2O9S3 – PubChem [online], pubchem.ncbi.nlm.nih.gov [dostęp 2017-06-26]  (ang.).