Prostacyklina

Prostacyklina
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
kwas (5Z)-5-[(3aR,4R,5R,6aS)-5-hydroksy-4-[(E,3S)-3-hydroksyokt-1-enylo]-3,3a,4,5,6,6a-heksahydrocyklopenta[b]furan-2-ylideno]pentanowy
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. epoprostenolum

inne

PGI2, epoprostenol

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C20H32O5

Masa molowa

352,47 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

35121-78-9
61849-14-7 (sól sodowa)

PubChem

5282411

DrugBank

DB01240

SMILES
CCCCC[C@@H](/C=C/[C@H]1[C@@H](C[C@H]2[C@@H]1C/C(=C/CCCC(=O)O)/O2)O)O
InChI
InChI=1S/C20H32O5/c1-2-3-4-7-14(21)10-11-16-17-12-15(8-5-6-9-20(23)24)25-19(17)13-18(16)22/h8,10-11,14,16-19,21-22H,2-7,9,12-13H2,1H3,(H,23,24)/b11-10+,15-8-/t14-,16+,17+,18+,19-/m0/s1
InChIKey
KAQKFAOMNZTLHT-OZUDYXHBSA-N
Właściwości
logP

3[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-02-06]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
sól sodowa prostacykliny
Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana
jako niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

B01AC09

Farmakokinetyka
Działanie

hipotensyjne, przeciwzakrzepowe

Okres półtrwania

6 min

Metabolizm

wątrobowy

Wydalanie

z moczem

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

dożylnie

Objętość dystrybucji

0,357 l/kg

Multimedia w Wikimedia Commons

Prostacyklina, jako lek także epoprostenol, PGI2organiczny związek chemiczny, hormon tkankowy z grupy prostaglandyn wytwarzany przez ściany naczyń krwionośnych głównie w śródbłonkach płuc z kwasu arachidonowego pod wpływem enzymów: syntazy prostaglandyny i syntazy prostacykliny. Hamuje zlepianie (agregację) płytek krwi, działa rozkurczowo na naczynia krwionośne i obniża ciśnienie krwi.

Epoprostenol (syntetyczna prostacyklina) stosowany jest przy nadciśnieniu płucnym. Działaniami niepożądanymi tego leku są zaczerwienienie twarzy, ból głowy, ból żuchwy, ból brzucha, biegunka, hipotonia. Z powodu tachyfilaksji należy często zwiększać jego dawkę[2].

Prostacyklina została odkryta w 1976 roku przez polsko-brytyjski zespół badaczy (ze strony polskiej między innymi Ryszarda Gryglewskiego i Andrzeja Szczeklika). Za jej odkrycie John Vane, Sune Bergström i Bengt Samuelsson otrzymali w 1982 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.

Przypisy

  1. Epoprostenol, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB01240  (ang.).
  2. Nadciśnienie płucne, [w:] AndrzejA. Szczeklik AndrzejA., Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, t. I, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 358, ISBN 83-7430-031-0 .

Bibliografia

  • EdwardE. Bańkowski EdwardE., Biochemia, Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, ISBN 83-89581-10-8 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.


  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
B01: Leki przeciwzakrzepowe
B01A – Leki przeciwzakrzepowe
B01AA – Antagonisty witaminy K
B01AB – Heparyna i pochodne
B01AC – Leki hamujące agregację płytek,
z wyłączeniem heparyny
B01AD – Enzymy
B01AE – Bezpośrednie inhibitory trombiny
  • dezyrudyna
  • lepirudyna
  • argatroban
  • melagatran
  • ksymelagatran
  • biwalirudyna
  • eteksylan dabigatranu
B01AF – Bezpośrednie inhibitory czynnika Xa
B01AX – Inne leki przeciwzakrzepowe
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • Britannica: science/prostacyclin
  • NE.se: prostacyklin
  • Catalana: 0135101